Khi bạn nhìn vào một viên đá quý, điều đáng chú ý nhất mà bạn thấy hầu như luôn luôn là màu sắc của nó. Màu sắc của viên đá ấy chủ yếu là do sự hấp thụ có chọn lọc của viên đá đối với các bước sóng ánh sáng nhất định. Các bước sóng không bị hấp thụ sẽ quay trở lại đập vào mắt bạn và tạo ra màu sắc xanh đỏ tím vàng mà chúng ta đều có thể thấy.
Khi bạn nhìn vào một viên đá quý, điều đáng chú ý nhất mà bạn thấy hầu như luôn luôn là màu sắc của nó.
Các yếu đánh giá màu sắc của đá quý
Màu sắc có ba thành phần: sắc độ, tông màu và độ bão hòa. Bạn có thể coi ba thành phần này như một phần của “thế giới” màu sắc hoặc một không gian màu ba chiều trí của mỗi màu phụ thuộc vào sắc độ, tông màu và độ bão hòa của nó. Tất cả các màu mà mắt người cảm nhận được đều có một vị trí được đặt trong không gian màu.
Không gian màu
Mô hình ba chiều này có thể giúp chúng ta hiểu được mối quan hệ của ba thành phần màu — sắc độ, tông màu và độ bão hòa — trong không gian màu. Trong mô hình, tông màu được biểu thị dưới dạng trục tung (trục ngang) qua trung tâm, với tông màu sáng ở trên cùng và tông màu tối ở dưới cùng (trục dọc). Mức độ bão hòa mở rộng theo chiều ngang từ trục trung tâm— nơi không có màu sắc đến cạnh bên ngoài, nơi có phiên bản sống động nhất của mỗi màu sắc. Các màu nằm xung quanh chu vi, với mỗi điểm nằm theo vòng tròn đại diện cho một sắc độ khác nhau.
Sắc độ
Sắc độ là ấn tượng cơ bản của một màu sắc. Đó là những gì mắt bạn nhìn thấy khi bạn lần đầu tiên nhìn vào một viên đá quý. Về mặt kỹ thuật, có vô số màu sắc có thể có trong thế giới màu sắc. Tuy nhiên, mắt người thực sự có thể phân biệt khoảng 150 màu sắc khác nhau.
Tên màu cơ bản là các màu quen thuộc như đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm và tím. Đối với mục đích phân loại đá quý, chúng được sửa đổi với các thuật ngữ như “hơi xanh”, “xanh lục” hoặc “màu xanh da trời” và các từ bổ nghĩa “hơi” và “mạnh”, để biểu thị vị trí của chúng trong không gian màu. Vì vậy, một màu chủ yếu là màu xanh lam với một chút xanh lục sẽ được gọi là “màu xanh lam ngả xanh lục”.
GIA sử dụng một vòng tròn màu gồm có 31 sắc độ để mô tả các sắc độ dành cho đá màu. Được viết bằng chữ hoặc kí hiệu. Ví dụ: Purple – P; reddish Purple – rP; slightly purplish Red – slpR.
Tông
Tông là độ đậm hay nhạt của một màu. Có 11 cấp độ tông màu, từ “không màu” hoặc “trắng”, cho đến màu xám ngày càng đậm hơn đến màu đen. Chúng ta sẽ sử dụng bảy trong số các cấp độ đó (tông từ 2 đến 8) khi xác định tông của một viên đá màu trong suốt.
Thang tông màu GIA giúp bạn đánh giá độ đậm hay nhạt của đá quý. Ba tiêu chuẩn chính là 3 (sáng), 5 (trung bình) và 7 (tối).
Độ bão hòa
Độ bão hòa là độ mạnh, độ tinh khiết hoặc cường độ của màu sắc. Độ bão hòa được đánh giá trên thang điểm sáu cấp, từ 1 đến 6. Các thuật ngữ từ tương ứng – từ “hơi nâu” hoặc “hơi xám” cho đến đến “sống động” – mô tả độ sâu của màu sắc mà mắt cảm nhận được ở mỗi mức độ bão hòa.
Sử dụng thang độ bão hòa GIA để đánh giá độ bão hòa của đá quý. Ở những màu ấm (hàng trên), độ bão hòa 1, 2 hoặc 3 có một chút màu nâu. Ở màu lạnh (hàng dưới cùng), các giá trị giống nhau trông hơi xám. Ở cả màu ấm và màu lạnh, đá quý có độ bão hòa 4, 5 hoặc 6 thì có giá trị hơn.
Phương pháp đánh giá màu sắc đá màu
Trước khi bạn bắt đầu quá trình đánh giá, hãy xác chính xác loại đá mình đang cầm và lau sạch nó kỹ lưỡng.
1. Giữ viên đá bên hông (bên cạnh gridle) trên môt nền màu trung tính (ví dụ như màu trắng hoặc xám). Nhìn trực diện vên đá từ một khoảng cách thoải mái — thường là khoảng 50cm — trong ánh sáng mạnh, khuếch tán, tương đương với ánh sáng ban ngày, với nguồn ánh sáng cách viên đá khoảng 25 cm. Bạn có thể lắc viên đá tới lui tổng cộng 30 độ khi bạn đưa ra các phán đoán về tông màu, sắc độ và độ bão hòa.
2. Ước tính tông màu tổng thể của viên đá. Sử dụng các ví dụ về tông màu trên bảng màu làm hướng dẫn. Đầu tiên, hãy xác định xem viên đá quý có màu sáng, trung bình hay tối. Thứ hai, hãy xem xét sắc độ của viên đá quý. Viên đá này có màu xanh lá cây, chỉ với một chút màu xanh lam, vì vậy viên đá quý có màu xanh lục ngả xanh lam. Cuối cùng, xác định xem độ mãnh liệt của màu sắc trong viên đá ấy. Viên này không có vẻ hơi xám, và nó có độ bão hòa từ “mạnh” đến “sống động”. Kết quả cuối cùng là một ký hiệu như sau: vslbG 5/6 có nghĩa là “medium tone, vivid very slightly bluish Green”.
Xác định tông màu của viên đá, viên đá này sáng màu hay tối màu? ->tone 5
Viên đá có nhiều sắc xanh lục hay xanh lam hơn? -> very slightly bluish Green
Lượng màu trong viên đá có nhiều hay không? -> saturation 6
3. Ước tính màu sắc tổng thể của viên đá khi bạn nhìn nó ở tư thế ngửa. Bạn có thể sử dụng vòng tròn màu để so sánh.
Bài học thực tế: Định giá màu của Sapphire
Bởi vì đá màu hiếm có một quy chuẩn cụ thể như kim cương, những nhà khai thác, dân buôn thường chia đá thành các cấp độ, các màu và giá cả gây hoang mang khiến cho việc xác định chất lượng màu sắc của đá rất khó khăn.
Bảy màu bên ngoài vòng tròn màu dưới đây hiển thị phạm vi màu cho sapphire xanh lam. Màu tím và tím hơi xanh được bao gồm vì đá có màu này thường được bán dưới dạng sapphire xanh thay vì fancy sapphire.
Sapphire xanh có màu từ tím tới xanh ngả xanh lục
Kim tự tháp giá trị
Khi bạn hình dung thị trường cho bất kỳ loại đá quý nào, hãy tưởng tượng một kim tự tháp, với đá quý chất lượng thương mại (dùng cho các sản phẩm dành cho đại đa số người dùng) ở phần chân đế, đá chất lượng trung bình (dành cho các cá nhân khá giả) ở trung tâm và đá cao cấp (là những viên đá dặc biệt, dành cho số ít đại gia hoặc những nhà sưu tầm giàu có) ở đỉnh. Phạm vi màu sắc, tông màu và độ bão hòa thu hẹp khi bạn đến gần đỉnh của kim tự tháp. Số lượng đá có sẵn trên thị trường cũng thu hẹp đáng kể với mỗi sự gia tăng chất lượng.
Cấp độ thương mại (commercial grade)
Sapphire xanh cung cấp một ví dụ điển hình. Ở cấp độ thương mại, chúng ta chỉ có thể mong đợi nhìn thấy hai loại sapphire xanh: đá có tông màu rất đậm với bề ngoài như mực hoặc xanh đen và đá có tông sáng với độ bão hòa thấp và có vẻ ngoài hơi xám.
Vì sao? Vì đá tối màu dễ phối và đồng nhất về vẻ ngoài. Những viên đá như vậy dành cho các đơn đặt hàng lớn, trong đó tính đồng nhất là rất quan trọng. Những viên đá có tông màu tối che giấu màu sắc và độ trong của chúng. Chất lượng mài cắt và tỷ lệ của viên đá sẽ không quan trọng bằng thực tế là không có nhiều ánh sáng có thể truyền qua lớp màu tối ấy. Vì lý do tương tự, chất lượng đánh bóng ở mặt trên quan trọng hơn chất lượng đánh bóng ở phần dưới. Độ lấp lánh thấp là thường thấy ở những viên sapphire tối màu.
Cấp độ trung bình (middle grade)
Những viên sapphire xanh có chất lượng tương đối cao cho thấy phạm vi màu sắc hẹp hơn những viên viên sapphire thương mại. Chúng thường có màu từ tím đến xanh lục rất nhẹ. Tông sắc của chúng (từ 3 đến 7) và độ bão hòa (3 đến 5) cũng thường hẹp hơn.
Cấp độ cao cấp (top grade)
Những viên sapphire xanh cao cấp nhất nằm trên đỉnh của kim tự tháp chất lượng. Phạm vi màu sắc rất hẹp, từ màu xanh lam nhạt đến màu xanh lam thuần khiết (vB đến B), với màu xanh lam thuần túy là màu được ưa thích nhất. Tông trung bình (4 đến 6) và độ bão hòa (5 đến 6) cũng là một phạm vi hẹp.
Kết luận
Màu sắc có ảnh hưởng lớn nhất đối với giá trị của một viên đá màu. Khi đánh giá màu sắc của đá màu, chúng ta phải đánh giá sắc độ, tông và độ bão hòa của màu mà chúng ta nhìn thấy được. Thị trường đá quý phân chia giá trị của viên đá theo dang5 kim tự tháp với đỉnh chóp là những màu đẹp nhất, có giá trị cao nhất, còn phần đáy là những màu tối và có độ bão hòa thấp, dùng trong sản xuất hàng loạt.
Ở phần tiếp theo, chúng ta sẽ đánh giá gái trị của viên đá theo yếu tố mài cắt
Đá màu rất đẹp, và vẻ đẹp của chúng là một phần quan trọng làm nên giá trị của chúng. Một số có màu sắc nổi bật đến nỗi tên của chúng là một phần trong mô tả những màu sắc phổ biến— “đỏ ruby”, “xanh sapphire” và “xanh lục bảo” hay “xanh turquoise”. Nhưng ruby, sapphire và emerald — Big 3 — chỉ là một vài trong số vô số loại đá quý mà bạn có thể gặp ở môt cửa hàng trang sức cao cấp hay môt phiên trợ bận rộn vùng núi. Điều quan trọng là có thể đánh giá tất cả chúng.
Mục lụcCác yếu đánh giá màu sắc của đá quýKhông gian màuSắc độTôngĐộ bão hòaPhương pháp đánh giá màu sắc đá màuBài học thực tế: Định giá màu của SapphireKim tự tháp giá trịCấp độ thương mại (commercial grade)Cấp độ trung bình (middle grade)Cấp độ cao cấp (top grade)Kết luận Khi bạn nhìn vào một …
Bởi Lê Phạm Gia Hy
Search
Kết quả cho {phrase} ({results_count} trên {results_count_total})
Đang hiện {results_count} kết quả trên {results_count_total}
Kim Qui on Shopee
Định giá đá quý – Màu Sắc
Khi bạn nhìn vào một viên đá quý, điều đáng chú ý nhất mà bạn thấy hầu như luôn luôn là màu sắc của nó. Màu sắc của viên đá ấy chủ yếu là do sự hấp thụ có chọn lọc của viên đá đối với các bước sóng ánh sáng nhất định. Các bước sóng không bị hấp thụ sẽ quay trở lại đập vào mắt bạn và tạo ra màu sắc xanh đỏ tím vàng mà chúng ta đều có thể thấy.
Khi bạn nhìn vào một viên đá quý, điều đáng chú ý nhất mà bạn thấy hầu như luôn luôn là màu sắc của nó.
Các yếu đánh giá màu sắc của đá quý
Màu sắc có ba thành phần: sắc độ, tông màu và độ bão hòa. Bạn có thể coi ba thành phần này như một phần của “thế giới” màu sắc hoặc một không gian màu ba chiều trí của mỗi màu phụ thuộc vào sắc độ, tông màu và độ bão hòa của nó. Tất cả các màu mà mắt người cảm nhận được đều có một vị trí được đặt trong không gian màu.
Không gian màu
Mô hình ba chiều này có thể giúp chúng ta hiểu được mối quan hệ của ba thành phần màu — sắc độ, tông màu và độ bão hòa — trong không gian màu. Trong mô hình, tông màu được biểu thị dưới dạng trục tung (trục ngang) qua trung tâm, với tông màu sáng ở trên cùng và tông màu tối ở dưới cùng (trục dọc). Mức độ bão hòa mở rộng theo chiều ngang từ trục trung tâm— nơi không có màu sắc đến cạnh bên ngoài, nơi có phiên bản sống động nhất của mỗi màu sắc. Các màu nằm xung quanh chu vi, với mỗi điểm nằm theo vòng tròn đại diện cho một sắc độ khác nhau.
Sắc độ
Sắc độ là ấn tượng cơ bản của một màu sắc. Đó là những gì mắt bạn nhìn thấy khi bạn lần đầu tiên nhìn vào một viên đá quý. Về mặt kỹ thuật, có vô số màu sắc có thể có trong thế giới màu sắc. Tuy nhiên, mắt người thực sự có thể phân biệt khoảng 150 màu sắc khác nhau.
Tên màu cơ bản là các màu quen thuộc như đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm và tím. Đối với mục đích phân loại đá quý, chúng được sửa đổi với các thuật ngữ như “hơi xanh”, “xanh lục” hoặc “màu xanh da trời” và các từ bổ nghĩa “hơi” và “mạnh”, để biểu thị vị trí của chúng trong không gian màu. Vì vậy, một màu chủ yếu là màu xanh lam với một chút xanh lục sẽ được gọi là “màu xanh lam ngả xanh lục”.
GIA sử dụng một vòng tròn màu gồm có 31 sắc độ để mô tả các sắc độ dành cho đá màu. Được viết bằng chữ hoặc kí hiệu. Ví dụ: Purple – P; reddish Purple – rP; slightly purplish Red – slpR.
Tông
Tông là độ đậm hay nhạt của một màu. Có 11 cấp độ tông màu, từ “không màu” hoặc “trắng”, cho đến màu xám ngày càng đậm hơn đến màu đen. Chúng ta sẽ sử dụng bảy trong số các cấp độ đó (tông từ 2 đến 8) khi xác định tông của một viên đá màu trong suốt.
Độ bão hòa
Độ bão hòa là độ mạnh, độ tinh khiết hoặc cường độ của màu sắc. Độ bão hòa được đánh giá trên thang điểm sáu cấp, từ 1 đến 6. Các thuật ngữ từ tương ứng – từ “hơi nâu” hoặc “hơi xám” cho đến đến “sống động” – mô tả độ sâu của màu sắc mà mắt cảm nhận được ở mỗi mức độ bão hòa.
Phương pháp đánh giá màu sắc đá màu
Trước khi bạn bắt đầu quá trình đánh giá, hãy xác chính xác loại đá mình đang cầm và lau sạch nó kỹ lưỡng.
1. Giữ viên đá bên hông (bên cạnh gridle) trên môt nền màu trung tính (ví dụ như màu trắng hoặc xám). Nhìn trực diện vên đá từ một khoảng cách thoải mái — thường là khoảng 50cm — trong ánh sáng mạnh, khuếch tán, tương đương với ánh sáng ban ngày, với nguồn ánh sáng cách viên đá khoảng 25 cm. Bạn có thể lắc viên đá tới lui tổng cộng 30 độ khi bạn đưa ra các phán đoán về tông màu, sắc độ và độ bão hòa.
2. Ước tính tông màu tổng thể của viên đá. Sử dụng các ví dụ về tông màu trên bảng màu làm hướng dẫn. Đầu tiên, hãy xác định xem viên đá quý có màu sáng, trung bình hay tối. Thứ hai, hãy xem xét sắc độ của viên đá quý. Viên đá này có màu xanh lá cây, chỉ với một chút màu xanh lam, vì vậy viên đá quý có màu xanh lục ngả xanh lam. Cuối cùng, xác định xem độ mãnh liệt của màu sắc trong viên đá ấy. Viên này không có vẻ hơi xám, và nó có độ bão hòa từ “mạnh” đến “sống động”. Kết quả cuối cùng là một ký hiệu như sau: vslbG 5/6 có nghĩa là “medium tone, vivid very slightly bluish Green”.
3. Ước tính màu sắc tổng thể của viên đá khi bạn nhìn nó ở tư thế ngửa. Bạn có thể sử dụng vòng tròn màu để so sánh.
Bài học thực tế: Định giá màu của Sapphire
Bởi vì đá màu hiếm có một quy chuẩn cụ thể như kim cương, những nhà khai thác, dân buôn thường chia đá thành các cấp độ, các màu và giá cả gây hoang mang khiến cho việc xác định chất lượng màu sắc của đá rất khó khăn.
Bảy màu bên ngoài vòng tròn màu dưới đây hiển thị phạm vi màu cho sapphire xanh lam. Màu tím và tím hơi xanh được bao gồm vì đá có màu này thường được bán dưới dạng sapphire xanh thay vì fancy sapphire.
Kim tự tháp giá trị
Khi bạn hình dung thị trường cho bất kỳ loại đá quý nào, hãy tưởng tượng một kim tự tháp, với đá quý chất lượng thương mại (dùng cho các sản phẩm dành cho đại đa số người dùng) ở phần chân đế, đá chất lượng trung bình (dành cho các cá nhân khá giả) ở trung tâm và đá cao cấp (là những viên đá dặc biệt, dành cho số ít đại gia hoặc những nhà sưu tầm giàu có) ở đỉnh. Phạm vi màu sắc, tông màu và độ bão hòa thu hẹp khi bạn đến gần đỉnh của kim tự tháp. Số lượng đá có sẵn trên thị trường cũng thu hẹp đáng kể với mỗi sự gia tăng chất lượng.
Cấp độ thương mại (commercial grade)
Sapphire xanh cung cấp một ví dụ điển hình. Ở cấp độ thương mại, chúng ta chỉ có thể mong đợi nhìn thấy hai loại sapphire xanh: đá có tông màu rất đậm với bề ngoài như mực hoặc xanh đen và đá có tông sáng với độ bão hòa thấp và có vẻ ngoài hơi xám.
Vì sao? Vì đá tối màu dễ phối và đồng nhất về vẻ ngoài. Những viên đá như vậy dành cho các đơn đặt hàng lớn, trong đó tính đồng nhất là rất quan trọng. Những viên đá có tông màu tối che giấu màu sắc và độ trong của chúng. Chất lượng mài cắt và tỷ lệ của viên đá sẽ không quan trọng bằng thực tế là không có nhiều ánh sáng có thể truyền qua lớp màu tối ấy. Vì lý do tương tự, chất lượng đánh bóng ở mặt trên quan trọng hơn chất lượng đánh bóng ở phần dưới. Độ lấp lánh thấp là thường thấy ở những viên sapphire tối màu.
Cấp độ trung bình (middle grade)
Những viên sapphire xanh có chất lượng tương đối cao cho thấy phạm vi màu sắc hẹp hơn những viên viên sapphire thương mại. Chúng thường có màu từ tím đến xanh lục rất nhẹ. Tông sắc của chúng (từ 3 đến 7) và độ bão hòa (3 đến 5) cũng thường hẹp hơn.
Cấp độ cao cấp (top grade)
Những viên sapphire xanh cao cấp nhất nằm trên đỉnh của kim tự tháp chất lượng. Phạm vi màu sắc rất hẹp, từ màu xanh lam nhạt đến màu xanh lam thuần khiết (vB đến B), với màu xanh lam thuần túy là màu được ưa thích nhất. Tông trung bình (4 đến 6) và độ bão hòa (5 đến 6) cũng là một phạm vi hẹp.
Kết luận
Màu sắc có ảnh hưởng lớn nhất đối với giá trị của một viên đá màu. Khi đánh giá màu sắc của đá màu, chúng ta phải đánh giá sắc độ, tông và độ bão hòa của màu mà chúng ta nhìn thấy được. Thị trường đá quý phân chia giá trị của viên đá theo dang5 kim tự tháp với đỉnh chóp là những màu đẹp nhất, có giá trị cao nhất, còn phần đáy là những màu tối và có độ bão hòa thấp, dùng trong sản xuất hàng loạt.
Ở phần tiếp theo, chúng ta sẽ đánh giá gái trị của viên đá theo yếu tố mài cắt
Các bài viết về chủ đề Định giá đá quý
Đá quý là gì?
Đá quý là gì? tại sao chúng lại quý? Bài mở đầu này sẽ giúp chún ta tìm hiểu những khái niệm cơ bản cấu thành chữ “quý’ trong đá quý.
Các yếu tố cấu thành giá trị khi đánh giá một viên đá quý
Đá màu rất đẹp, và vẻ đẹp của chúng là một phần quan trọng làm nên giá trị của chúng. Một số có màu sắc nổi bật đến nỗi tên của chúng là một phần trong mô tả những màu sắc phổ biến— “đỏ ruby”, “xanh sapphire” và “xanh lục bảo” hay “xanh turquoise”. Nhưng ruby, sapphire và emerald — Big 3 — chỉ là một vài trong số vô số loại đá quý mà bạn có thể gặp ở môt cửa hàng trang sức cao cấp hay môt phiên trợ bận rộn vùng núi. Điều quan trọng là có thể đánh giá tất cả chúng.
Định giá đá quý – Màu Sắc
Mục lụcCác yếu đánh giá màu sắc của đá quýKhông gian màuSắc độTôngĐộ bão hòaPhương pháp đánh giá màu sắc đá màuBài học thực tế: Định giá màu của SapphireKim tự tháp giá trịCấp độ thương mại (commercial grade)Cấp độ trung bình (middle grade)Cấp độ cao cấp (top grade)Kết luận Khi bạn nhìn vào một …