Bài viết này sẽ giới thiệu cho bạn các phương pháp xử lý đá quý thường gặp. Là một người tiêu dùng, bạn sẽ thường xuyên bắt gặp những viên đá quý đã được xử lý, đương nhiên là phần lớn thời điểm bạn không thể nào phân biệt được. Ngay cả một chuyên gia cũng gặp khó khăn trong việc xác định viên đá này đã được xử lý hay chưa, một số dạng xử lý là không thể nào phát hiện được.
Xử lý đá quý là gì?
Thật ra, ngoài đá thô từ lòng đất mới lấy ra, con người đã phải “xử lý” tấ cả các loại đá quý bằng cách cắt, mài, đánh bóng để chuẩn bị cho việc sử dụng chúng làm đồ trang sức. Tuy nhiên, ngoài cách cắt và đánh bóng truyền thống, đá quý thường có thể được xử lý theo những cách có thể làm thay đổi màu sắc hoặc độ trong của chúng. Ngoài việc tăng cường vẻ ngoài của chúng, quá trình này cũng có thể cải thiện (hoặc trong một số trường hợp làm giảm) độ bền của đá quý.
Mục lục
Bài viết này sẻ trình bày cho bạn 10 phương pháp xử lý đá quý thường gặp:
Hướng dẫn sau đây sẽ mô tả ngắn gọn về quy trình xử lý, một số loại đá quý thường được xử lý, độ bền của phương pháp xử lý, mức độ dễ dàng hoặc khó khăn của việc xử lý đối với một chuyên gia. Bất kỳ hướng dẫn chăm sóc đặc biệt nào cho những viên đá quý đã qua xử lý này cũng được cung cấp.
1. Tẩy trắng (bleaching)
Phương pháp xử lý đá quý bằng cách tẩy là sử dụng một chất hóa học để thay đổi một phần hoặc toàn bộ màu sắc của đá quý (chỉ dành cho loại đá có tính xốp). Một số loại đá quý được tẩy trắng và sau đó nhuộm, một hình thức “xử lý kết hợp”.
Các loại đá thường bị xử lý
Những loại đá thường bị xử lý bằng phương pháp tẩy trắng bao gồm:
Jadeite
Jadeite thường được tẩy trắng bằng axit để loại bỏ thành phần màu nâu không mong muốn khỏi vật liệu ngọc. Tẩy trắng ngọc jadeite thường là một phần của quy trình gồm hai bước: bởi vì tẩy trắng bằng axit làm cho vật liệu trở nên hơi xốp và dễ bị vỡ do đứt gãy, vì thế sau đó nó được xử lý bằng cách ngâm tẩm polyme để lấp đầy những khoảng trống này để tạo ra vẻ ngoài tổng thể và chất lượng tốt hơn.
Ngọc trai
Tất cả các loại ngọc trai thường được tẩy trắng bằng hydrogen peroxide để làm sáng và cải thiện độ đồng đều của màu sắc.
Các loại đá khác
Một số san hô, chalcedony và thạch anh mắt hổ có thể được tẩy trắng để làm sáng màu của chúng.
Khả năng nhận biết
Trong hầu hết các trường hợp, quá trình tẩy trắng hầu như không thể phát hiện được. Tuy nhiên bước thứ hai, ngâm tẩm với các hợp chất polyme, có thể được phát hiện dễ dàng hơn bởi phòng thí nghiệm đá quý đủ điều kiện bằng cách sử dụng kính phóng đại và các kỹ thuật phân tích tiên tiến hơn.
Độ bền
Tẩy trắng bằng axit gây ra sự phá vỡ cấu trúc của hầu hết các vật liệu, do đó. Nếu tẩy trắng là một phương pháp xử lý độc lập, thì các vật liệu sẽ rất dễ bị giòn rồi vỡ. Vì thế hầu hết quá trình tẩy trắng được tiếp nối với quá trình ngâm tẩm để cải thiện độ bền và tăng cường màu sắc.
Giữ gìn và làm sạch
Đá quý được tẩy trắng có xu hướng giòn hơn, và chúng có thể xốp hơn nhiều và do đó hấp thụ nhiều hơn các loại dầu tự nhiên từ da con người và các chất lỏng khác. Ngọc trai nên được giữ trong môi trường khô ráo, mềm mại để tránh làm hỏng bề mặt của chúng.
2. Sơn phủ bề mặt (surface coating)
Phương pháp xử lý bằng cách sơn phủ bề mặt là thay đổi hình thức bên ngoài của đá quý bằng cách áp dụng chất tạo màu để sơn lên bề mặt sau của đá quý (cách xử lý được gọi là “lớp nền”), hoặc sơn toàn bộ, hoặc một phần bề mặt của đá quý.
Các loại đá thường bị xử lý
Những loại đá thường được xử lý bằng phương pháp sơn phủ bao gồm
Kim cương
Các lớp phủ màng mỏng đôi khi được sử dụng trên kim cương để thay đổi màu sắc của chúng. Các lớp phủ tuy thô nhưng hiệu quả cũng có thể bao gồm việc sử dụn mực tô dọc theo bề mặt cạnh girdle của viên kim cương, khiến màu mặt trên của nó bị ảnh hưởng bởi màu mực được sử dụng. Các phương pháp phủ hiện đại hơn sử dụng màng mỏng oxit kim loại.
Tanzanite
Mặc dù hiếm khi được sử dụng, tanzanite được phủ để cải thiện độ đậm của màu xanh tím của chúng.
Topaz
Một số topaz không màu được phủ bằng lớp phủ oxit kim loại để tạo ra nhiều màu sắc khác nhau. Trước đây, các phương pháp xử lý như vậy thường được mô tả là một dạng “khuếch tán” hóa chất vào bề mặt của đá quý, nhưng đây là một cách hiểu sai vì trong hầu hết các trường hợp, màu thêm vào chỉ giới hạn trên bề mặt của đá quý.
San hô
Một số san hô đen (còn được gọi là san hô Sừng) đã được báo cáo là đã được tẩy trắng và sau đó được phủ một lớp nhựa nhân tạo tương đối dày với mục đích bảo vệ san hô và tăng cường màu sắc của nó.
Ngọc trai
Một số viên ngọc trai được cho là đã được xử lý bằng một lớp phủ cứng không màu trong nỗ lực cải thiện độ bền.
Thạch anh
Đôi khi, thạch anh được phủ một lớp oxit kim loại để tạo ra những màu sắc hiếm thấy ở thạch anh tự nhiên.
Độ bền
Bởi vì chúng có xu hướng độ cứng thấp hơn hoặc có thể không bám dính tốt với lớp đá quý bên dưới, các lớp phủ bề mặt dạng màng mỏng thuộc bất kỳ loại nào đều dễ bị trầy xước, đặc biệt là dọc theo các cạnh và các ghờ. Cần cẩn thận để không để bất kỳ vật cứng hoặc mài mòn nào tiếp xúc với đá quý được xử lý bằng các sơn phủ.
Khả năng nhận biết
Một khi bị nghi ngờ, việc xử lý sẽ dễ dàng được xác định bởi một chuyên gia lành nghề ngoại trừ trường hợp chất phủ không màu và nó đã được thêm vào để chỉ để cải thiện độ bền.
Giữ gìn và làm sạch
Khi đá không được đeo, các vật liệu đá đã qua xử lý sơn phủ nên được bọc trong bao mềm và giữ trong môi trường khô ráo.
3. Nhuộm màu (dyeing)
Xử lý đá quý bằng phương pháp nhuộm màu là đưa thuốc nhuộm vào đá quý (viên đá phải co tính xốp hoặc bị nứt vỡ) để thay đổi màu sắc của chúng. Nếu viên đá không xốp, người ta sẽ cố ý nung nó lên để chúng có thể dễ dàng tiếp nhận thuốc nhuộm hơn.
Các loại đá thường bị xử lý
Những loại đá thường bị xử lý bằng phương pháp nhuộm màu bao gồm:
Ngọc trai
Thuốc nhuộm thường cải thiện vẻ ngoài của ngọc trai tự nhiên và nuôi cấy có chất lượng thấp hơn bằng cách tăng cường màu sắc của chúng.
Các loại đá quý khác
Quy trình xử lý đá quý bằng cách nhuộm màu này đã được sử dụng từ thời cổ đại cho các vật liệu như san hô, ngọc lam, ngọc bích, ngọc bích, ngọc bích nephrite, chalcedony, thạch anh, ngọc lục bảo và hồng ngọc.
Độ bền
Khi thuốc nhuộm được áp dụng cho các vật liệu xốp, độ bền của chúng có thể tồn tại lâu dài nhưng cuối cùng phụ thuộc vào độ ổn định của chính loại thuốc nhuộm ấy. Ở những viên đá quý có vết nứt lớn, thuốc nhuộm đôi khi có thể bị rò rỉ ra ngoài trong nhiều điều kiện khác nhau. Nhiều loại thuốc nhuộm có thể bị loại bỏ nếu viên đá quý tiếp xúc với dung môi như rượu hoặc axeton. Một số thuốc nhuộm không ổn định khi tiếp xúc với tia cực tím trong ánh sáng mặt trời và có thể phai màu theo thời gian.
Khả năng nhận biết
Một chuyên gia có thể phát hiện đá quý được nhuộm trong hầu hết các trường hợp.
Giữ gìn và làm sạch
Khi biết rằng vật liệu đá quý đã được nhuộm, phải cẩn thận không để chúng tiếp xúc với các hóa chất như axeton hoặc cồn, những chất này có thể làm tan thuốc nhuộm. Hoặc không được để chúng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong thời gian dài (chẳng hạn như để chúng trên gờ cửa sổ đầy nắng) có thể làm phai màu nhuộm.
Xử lý đá quý bằng phương pháp trám vết nứt là lấp đầy các vết nứt hoặc lỗ sâu trên bề mặt bằng thủy tinh, nhựa thông, sáp hoặc dầu để che giấu khả năng hiển thị của chúng và để cải thiện độ trong rõ ràng của vật liệu đá quý, hay vẻ ngoài, hay độ ổn định của nó. Trong những trường hợp nghiêm trọng — để tăng thêm một lượng nhỏ trọng lượng cho đá quý . Vật liệu lấp đầy là khác nhau, từ chất rắn (thủy tinh) đến chất lỏng (dầu), và trong hầu hết các trường hợp, chúng không màu (vật liệu trám màu có thể được phân loại là thuốc nhuộm).
Các loại đá thường bị xử lý
Những loại đá thường bị xử lý bằng phương pháp trám bao gồm:
Kim cương
Các vết nứt trên bề mặt đôi khi được lấp đầy bởi thủy tinh có hàm lượng chì cao. Điều này làm giảm khả năng hiển thị của vết nứt, với mục tiêu làm tăng vẻ ngoài của viên kim cương. Lưu ý vết nứt đã lấp đầy vẫn còn đó – nó chỉ ít rõ ràng dưới mắt người hơn.
Ruby
Ruby thường có nhiều vết nứt, một số còn lộ ra bề mặt. Nhiều vết nứt trên bề mặt có thể được lấp đầy bằng thủy tinh để che chúng và làm cho viên ruby trở nên trong suốt hơn thực tế. Trong một số trường hợp, lượng thủy tinh lấp đầy có thể có trọng lượng đáng kể trong một viên ruby đã qua xử lý.
Emerald
Các vết đứt gãy hở ra bề mặt trong ngọc lục bảo đôi khi chứa đầy tinh dầu, các loại dầu khác, sáp và “nhựa nhân tạo” — prepolymer epoxy, các prepolymer khác và polymer để giảm khả năng nhìn thấy được của các vết nứt và cải thiện độ tinh khiết của viên đá. Những chất này có mức độ ổn định khác nhau trong các viên ngọc lục bảo đã qua xử lý, và khối lượng vật liệu trám có thể không đáng kể đến nhiều.
Các loại đá quý khác
Nhựa và thủy tinh có thể được sử dụng trên bất kỳ loại đá quý nào có vết nứt trên bề mặt, bao gồm thạch anh, aquamarine, topaz, tourmaline và các loại đá quý trong suốt khác. Tuy nhiên, loại xử lý này ít phổ biến hơn so với các loại đá khác được đề cập ở trên.
Độ bền
Phụ thuộc nhiều vào độ bền của chất làm đầy. Thủy tinh có xu hướng cứng hơn và do đó bền hơn nhựa, dầu hoặc sáp. Những thay đổi về áp suất không khí, nhiệt hoặc do tiếp xúc với hóa chất đều có thể ảnh hưởng đến vẻ ngoài viên đá do các tác nhân này có khả năng làm thay đổi hoặc loại bỏ chất làm đầy.
Khả năng nhận biết
Trong hầu hết các trường hợp, những viên đá quý đã được trám có thể được nhận ra bởi một chuyên gia có trình độ bằng cách sử dụng độ phóng đại.
Giữ gìn và làm sạch
Tránh tiếp xúc với nhiệt và sự thay đổi áp suất không khí (chẳng hạn như trong cabin máy bay), hoặc tránh tiếp xúc với hóa chất. Ngọc lục bảo đã được trám cũng có thể bị hỏng khi tiếp xúc với nước nóng dùng để rửa chén.
5. Xử lý nhiệt (heating)
Phương pháp xử lý đá quý bằng nhiệt là quá trình sự tiếp xúc của một viên đá quý với nhiệt độ cao nhằm mục đích làm thay đổi màu sắc và / hoặc độ trong của nó.
Các loại đá thường bị xử lý
Những loại đá thường bị xử lý bằng phương pháp gia nhiệt bao gồm:
Hổ phách
Khi hổ phách ngập trong dầu nóng — chẳng hạn như dầu lanh — thì màu vốn có của nó có thể sẫm lại và chấ đá có thể trong hơn. Dầu nóng cũng có thể làm cho vật liệu phát triển một loạt các tỳ vết hình dĩa tròn lấp lánh.
Amethyst
Xử lý nhiệt có thể loại bỏ tạp chất màu nâu không mong muốn trong một số loại thạch anh tím hoặc làm sáng màu của những viên đá quá tối.
Aquamarine
Nếu không được xử lý, phần lớn aquamarine ngả màu xanh lam. Gia nhiệt trong môi trường được kiểm soát có thể loại bỏ thành phần màu xanh lam khỏi vật liệu để tạo ra màu xanh da trời mong muốn hơn.
Citrine
Một số dạng thạch anh tím có thể được xử lý nhiệt và biến thành citrine.
Ruby
Xử có thể loại bỏ màu đỏ tía, tạo ra màu đỏ thuần hơn. Quá trình này cũng có thể loại bỏ “lụa” (tạp chất giống như kim khiến đá có tông màu nhạt hơn và mờ đục hơn). Việc nung nóng cũng có thể gây ra sự kết tinh lại của các lớp bao thể “lụa” để làm cho chúng nổi bật hơn, điều này cho phép đá quý có hiệu ứng sao (asterism) mạnh hơn.
Sapphire
Xử lý nhiệt có thể tăng cường, hoặc thậm chí tạo ra màu xanh ở sapphire. Việc nung nóng cũng có thể loại bỏ tạp chất “lụa”, điều này cũng giúp làm cho viên đá trở nên trong suốt hơn. Nó cũng có thể gây ra sự kết tinh lại của các lớp tạp chất “lụa” để làm cho chúng nổi bật hơn, điều này cho phép đá quý có hiệu ứng sao (asterism) mạnh hơn.
Tazanite
Khoáng chất zoisite, bao gồm loại đá quý được gọi là tanzanite, nó thường được nung ở nhiệt độ thấp để loại bỏ thành phần màu nâu để tạo ra màu xanh tím đậm hơn.
Topaz
Xử lý nhiệt topaz màu hồng ngả vàng đôi khi có tác dụng loại bỏ thành phần màu vàng, do đó làm tăng màu hồng đậm hơn. Đun nóng cũng được sử dụng để kiểm soát màu sắc của topaz xanh — vốn ban đầu là không màu được chiếu xạ rồi sau đó là nung nóng để tạo ra màu xanh mong muốn.
Tourmaline
Đôi khi việc xử lý nhiệt có thể làm cho vật liệu có màu xanh lá cây quá đậm trở nên nhạt hơn. Xử lý nhiệt cũng có thể ảnh hưởng đến màu sắc trong các loại tourmaline khác.
Zircon
Một số viên zircon màu nâu đỏ được nung trong môi trường được kiểm soát để tạo ra nhiều màu khả thi hơn về mặt thương mại, bao gồm cả màu xanh lam đậm.
Độ bền
Xử lý nhiệt tất cả các loại đá quý được đề cập ở trên được coi là bền và vĩnh viễn trong điều kiện sử dụng bình thường.
Khả năng nhận biết
Một vài loại đá trong một vài trường hợp có thể nhận biết. Một vài loại khác và một vài trường hợp khác thì không thể nhận biết được.
Giữ gìn và làm sạch
Để đá quý tiếp xúc với nhiệt độ cao có thể khiến chúng hơi giòn hơn bình thường, và phải cẩn thận để không làm hỏng các góc và cạnh nhọn.
6. Xử lý nhiệt độ cao, áp suất cao (HPHT)
Xử lý nhiệt độ cao + áp suất cao là phương pháp xử lý chuyên biệt dành cho kim cương bằng cách làm nóng một viên kim cương đến nhiệt độ rất cao dưới áp suất rất cao để loại bỏ hoặc thay đổi màu sắc của nó.
Việc xử lý kim cương ở môi trường áp suất cao và nhiệt độ cao có thể loại bỏ hoặc làm giảm bớt màu nâu của chúng, do đó viên kim cương sẽ trở nên không màu. Các loại kim cương khác có thể được chuyển từ màu nâu sang màu vàng, vàng ô mai và xanh lục hơi vàng, hoặc sang màu xanh lam bằng quá trình này.
Độ bền
Phương pháp xử lý HPHT được coi là ổn định và lâu dài đối với các điều kiện sử dụng bình thường.
Khả năng nhận biết
Khó xác định, ngay cả bởi các chuyên gia đá quý dày dạn kinh nghiệm. Nếu nghi ngờ, chỉ có phòng thí nghiệm đá quý đủ điều kiện mới có thể xác nhận phương pháp xử lý này.
Giữ gìn và làm sạch
Ngoài những lưu ý về chăm sóc thông thường được sử dụng cho hầu hết các đồ trang sức, không có hướng dẫn cụ thể nào về việc sử dụng cương đã được xử lý HPHT.
7. Phương pháp tẩm thấm (Impregnation)
Xử lý đá quý băng phương pháp thấm là bề mặt của đá quý xốp được thấm một lớp polyme, sáp hoặc nhựa để tạo cho nó độ bền cao hơn và cải thiện vẻ ngoài của nó.
Các loại đá thường bị xử lý
Các loại đá quý ngâm tẩm bằng sáp hoặc nhựa thường đục, và chúng bao gồm ngọc lam, lapis lazuli, jadeite, nephrite, amazonite, rhodochrosite và serpentine.
Độ bền
Nhiều chất ngâm tẩm thường chỉ ngấm vào lớp ngoài của viên đá. Do nhiệt độ nóng chảy của nhựa và sáp là thấp, những viên đá được xử lý thấm polymer có thể dễ bị hư hỏng do nhiệt. Chất tẩm polymer được coi là bền trong các vật liệu đá quý như ngọc lam miễn là chúng không bị tác động bởi nhiệt hoặc hóa chất.
Khả năng nhận biết
Trong hầu hết các trường hợp, một chuyên gia đá quý có trình độ có thể dễ dàng xác định phương pháp xử lý này.
Giữ gìn và làm sạch
Phải cẩn thận không để đá quý có tẩm sáp hoặc nhựa với nguồn nhiệt, chẳng hạn như ngọn đuốc của thợ kim hoàn, vì chúng có thể sẽ làm hỏng viên đá.
8. Phóng xạ (Irradiation)
Xử lý đá quý bằng phương pháp phóng xạ là sự tiếp xúc của một viên đá quý với một nguồn bức xạ nhân tạo để làm thay đổi màu sắc của nó. Điều này đôi khi được theo sau bởi một bước xử lý nhiệt. Bước thứ hai này còn được gọi là “xử lý kết hợp”.
Các loại đá thường bị xử lý
Những loại đá thường bị xử lý bằng phương pháp phóng xạ bao gồm:
Kim cương
Bức xạ neutron và electron là những dạng chiếu xạ nhân tạo phổ biến nhất, và có thể tạo ra những viên kim cương màu đen, xanh lục, xanh dương, vàng đậm, cam, hồng và đỏ (thường được kết hợp với một bước gia nhiệt thứ cấp, để đạt được những màu nhất định) .
Sapphire
Một số viên sapphire có màu cam sáng được tạo ra trong các viên sapphire có màu vàng nhạt tự nhiên. Màu sắc này không ổn định và sẽ nhạt dần khi tiếp xúc với ánh sáng.
Topaz
Topaz không màu có ít giá trị thương mại trên thị trường đá quý ngày nay, nhưng nó có thể bị chiếu dưới bức xạ nhân tạo để thay đổi màu sắc đáng kể. Nếu được sử dụng kết hợp với xử lý nhiệt, có thể tạo ra nhiều màu xanh dương mạnh cho topaz.
Ngọc trai
Một số viên ngọc trai được chiếu xạ để tạo ra màu xám đen.
Thạch anh
Nhiều loại thạch anh có thể được chiếu xạ để tạo ra thạch anh tím, và một số phương pháp xử lý kết hợp bao gồm gia nhiệt sau khi chiếu xạ để tạo ra thạch anh xanh.
Các loại đá quý khác
Một số loại beryl và spodumene có thể được chiếu xạ để làm đậm thêm màu vốn có hoặc thay đổi màu hoàn toàn.
Độ bền
Một số viên đá quý được chiếu xạ có màu bị nhạt dần khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh. Topaz xanh, kim cương và thạch anh có xu hướng ổn định miễn là chúng không tiếp xúc với nhiệt độ cao (điều này đặc biệt đúng đối với kim cương màu được chiếu xạ, màu sắc của chúng có thể bị hỏng nếu kim cương tiếp xúc với sức nóng của ngọn đuốc của thợ kim hoàn trong quá trình quy trình sửa chữa đồ trang sức).
Khả năng nhận biết
Bởi vì màu xanh mạnh không xuất hiện tự nhiên trong topaz, những viên đá như vậy được coi là đã trải qua quá trình xử lý chiếu xạ. Màu sắc mạnh như xanh lá cây, hồng và đỏ ở kim cương cũng nên được coi là nghi ngờ. Việc xác định một viên kim cương có màu là màu tự nhiên hay màu đã qua xử lý cần được phòng thí nghiệm kiểm tra đá quý có kinh nghiệm kiểm tra.
Giữ gìn và làm sạch
Ngoại trừ beryl và spodumene, màu chiếu xạ có xu hướng tồn tại trong thời gian ngắn và nhạt dần khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh. Còn lại, không có yêu cầu chăm sóc đặc biệt nào đối với hầu hết các loại đá quý đã được chiếu xạ.
9. Khoan laser (laser drilling)
Phương pháp xử lý bằng cách khoan laser là việc sử dụng chùm ánh sáng laser hội tụ hẹp để đốt cháy một viên kim cương, tạo một kênh hở từ bề mặt của một viên đá để tiếp cận tới những tỳ vết bên trong. Sau đó người ta truyền chất hóa học qua đường kênh nhỏ ấy để làm tan tỳ vết bên trong, cải thiện độ tinh khiết của kim cương.
Kim cương là loại đá quý duy nhất được xử lý theo kiểu này, một phần vì chỉ chúng có thể chịu được nhiệt của tia laser.
Độ bền
Mặc dù tia laser có thể ảnh hưởng đến cấu trúc của một viên kim cương, nhưng hầu hết các lỗ khoan bằng tia laser đều có kích thước siêu nhỏ và độ bền của viên kim cương thường không bị ảnh hưởng.
Khả năng nhận biết
Dễ dàng phát hiện bởi hầu hết các chuyên gia và các phòng thí nghiệm đá quý có trình độ vì sự hiện diện của các lỗ khoan laser.
Giữ gìn và làm sạch
Không có yêu cầu chăm sóc đặc biệt nào đối với kim cương đã qua xử lý khoan laser.
10. Khuếch tán mạng tinh thể (lattice diffusion)
Xử lý đá quý bằng phương pháp khuếch tán mạng tinh thể là sự xâm nhập của một số nguyên tố vào mạng tinh thể nguyên tử của đá quý trong quá trình xử lý nhiệt, với mục tiêu thay đổi hoặc làm nổi bật màu sắc của nó.
Các loại đá thường bị xử lý
Những loại đá thường bị xử lý bằng phương pháp khuếc tán mạng tinh thể bao gồm:
Corundum
Trong khi thử nghiệm vào những năm 1980 tập trung vào sự khuếch tán của titan và crom (là những chất tạo màu trong corundum), cho thấy khả năng xuyên thấu hoàn toàn vào đá để tạo màu là rất ít khả năng thành công. Tuy nhiên vào năm 2003, những viên sapphire có màu rất đậm bắt đầu xuất hiện trên thị trường, và phương pháp xử lý này bị nghi ngờ.
Người ta phát hiện ra rằng những viên đá đó thật sự đã qua xử lí bằng phương pháp khuếch tán mạng tinh thể – nhưng là từ một nguyên tố mới: beryllium. Beryllium có nguyên tử nhỏ hơn nhiều so với titan hoặc crôm, vì thế chúng có thể khuếch tán toàn bộ qua viên sapphire (thậm chí cả những viên saphhire lớn), thay đổi thành công màu sắc của chúng. Người ta sớm thấy rằng màu sắc của ruby cũng có thể được thay đổi bằng cách sử dụng quy trình xử lý này.
Feldspar
Nhiều loại feldspar, đặc biệt là andesine và labradorite được phát hiện là có thể tiếp nhận sự khuếch tán của nguyên tố đồng, làm thay đổi hoàn toàn màu sắc của chúng.
Các loại đá quý khác
Đã có báo cáo về phương pháp xử lý khuếch tán gây ra sự thay đổi màu sắc trong cả tourmaline và tsavorite nhưng các tuyên bố này vẫn chưa được chứng minh.
Độ bền
Việc xử lý được coi là vĩnh viễn.
Khả năng nhận biết
Vô cùng khó phát hiện một cách chắc chắn trong nhiều trường hợp — và nếu có, chỉ bởi các phòng thí nghiệm đủ điều kiện.
Giữ gìn và làm sạch
Không có yêu cầu chăm sóc đặc biệt nào đối với corundum hoặc feldspar được xử lý khuếch tán.
Giá trị của nephrite luôn giữ một vị trí cao trên thị trường Trung Quốc. Việc tăng giá liên tục của nephrite trắng truyền thống thúc đẩy các thợ mỏ Canada và Nga khai thác loại nephrite xanh của họ. Với chất lượng rất cao, nephrite xanh Canada và Siberia dần chiếm được cảm tình với người tiêu dùng Trung Quốc, hãy xem chặng đường họ làm điều đó như thế nào.
Là một người tiêu dùng, bạn sẽ thường xuyên bắt gặp những viên đá quý đã được xử lý, đương nhiên là phần lớn thời điểm bạn không thể nào phân biệt được. Bài viết này sẽ giới thiệu cho bạn các phương pháp xử lý đá quý thường gặp
Lấy ý tưởng từ nguồn năng lượng của thiên nhiên, bộ sưu tập đầu tiên của Kim Qui Gems ra đời, cảm hứng từ việc con người có thể nắm trong tay một phần số phận của mình, sử dụng đá phong thủy tác động vào phần “vận” để cải thiện “vận mệnh” của mỗi người.
Cách đây hơn tám nghìn năm, tiền nhân của chúng ta đã học được rằng “ngọc” là một loại đá của vẻ đẹp và sự vĩnh cửu. Trong suốt quá trình phát triển gần tám thiên niên kỷ, ngọc đã dần biến đổ từ tạo vật có thuộc tính vật linh, cho đến biểu trưng về tính nhân văn của Nho Giáo, rồi đến mô tả cả thiên nhiên và con người, chủ nghĩa hiện thực và sự thật. Hãy cùng tìm hiểu quá trình của tạo vật gắn liền với nền văn hóa Á Đông này.
Ngọc Hòa Điền, một trong “Trung Hoa Tứ Đại Danh Ngọc” của Trung Hoa, sẽ được phân tích kĩ lưỡng về đặc điểm, cách nhận biết, các tiêu chuẩn phân loại và cách phương pháp đánh giá giá trị trong bài viết này
Đá phong thủy mang trong mình một nguồn năng lượng mạnh mẽ, tuy nhiên sau một khoảng thời gian sử dụng, đá có thể bị ảnh hưởng bởi các năng lượng tiêu cực. Trong bài viết này Kim Qui Gems sẽ hướng dẫn bạn các cách thanh tẩy và nạp năng lượng cho đá một cách chi tiết nhất.
Ở bài viết này, Kim Qui Gems sẽ trả lời các câu hỏi thường gặp trong việc thanh tẩy và nạp năng lượng cho đá sau một thời gian sử dụng để bạn có thể hiểu hơn về chúng.
Mục lụcXử lý đá quý là gì?Mục lục1. Tẩy trắng (bleaching)Các loại đá thường bị xử lýJadeiteNgọc traiCác loại đá khácKhả năng nhận biếtĐộ bềnGiữ gìn và làm sạch2. Sơn phủ bề mặt (surface coating)Các loại đá thường bị xử lýKim cươngTanzaniteTopazSan hôNgọc traiThạch anhĐộ bềnKhả năng nhận biếtGiữ gìn và làm sạch3. Nhuộm màu …
Ngọc, lạnh và cứng khi chạm vào, nhưng đẹp một cách duyên dáng và dịu dàng ấm áp khi nhìn vào, là yếu tố bất biến nhất chịu đựng được thời gian và là vật thể giàu văn hóa hơn bất cứ thứ gì khác. Ngọc chứa đựng tình cảm sâu sắc và tư duy sâu sắc của người Trung Quốc và Á Đông.
Hầu như không thể phân biệt nhựa và ngọc trai nếu chỉ nhìn sơ qua. Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu những phương pháp cụ thể, dễ làm để phân biệt chúng.
Tiếp theo seri “Cách phân biệt các loại đá”, trong những bài viết này, chúng ta sẽ tìm cách phân biệt thủy tinh so với thạch anh và các loại đá thiên nhiên khác
Ngọc bích Tân Cương Hòa Điền là một sản vật quý và hiếm của tự nhiên. Trong thời đại của sự lợi dụng khoa học để làm mập mờ sản phẩm và lừa dối người tiêu dùng. Ở bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu những cách cơ bản nhất để phân biệt Ngọc Hòa Điền thật và giả.
Một trong những mối quan tâm lớn nhất đối với người mới bắt đầu quan tâm đến các loại đá, đó là phân biệt liệu sản phẩm họ cầm trên tay là những viên đá thiên nhiên được khai thác từ dưới lòng đất, hay là những hạt nhựa vô giá trị từ nhà máy.
Thạch anh (Quartz), Mắt hổ (Tiger’s eye), Mã não (Agate) và Ca-xe-don (Chalcedony) và nhiều loại đá thuộc chủng Thạch anh (Quartz) khác đều được làm bằng các nguyên tố hóa học giống nhau — silicon và oxy. Đâu là sự khác nhau giữa chúng
Là một người tiêu dùng, bạn sẽ thường xuyên bắt gặp những viên đá quý đã được xử lý, đương nhiên là phần lớn thời điểm bạn không thể nào phân biệt được. Bài viết này sẽ giới thiệu cho bạn các phương pháp xử lý đá quý thường gặp
Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cách phân biệt các loại thường gặp. Đó là ngọc trai nước ngọt, ngọc trai Akoya, ngọc trai South Sea và ngọc trai Tahitian.
Bởi Lê Phạm Gia Hy
Search
Kết quả cho {phrase} ({results_count} trên {results_count_total})
Đang hiện {results_count} kết quả trên {results_count_total}
Kim Qui on Shopee
Các phương pháp xử lý đá quý thường gặp
Bài viết này sẽ giới thiệu cho bạn các phương pháp xử lý đá quý thường gặp. Là một người tiêu dùng, bạn sẽ thường xuyên bắt gặp những viên đá quý đã được xử lý, đương nhiên là phần lớn thời điểm bạn không thể nào phân biệt được. Ngay cả một chuyên gia cũng gặp khó khăn trong việc xác định viên đá này đã được xử lý hay chưa, một số dạng xử lý là không thể nào phát hiện được.
Xử lý đá quý là gì?
Thật ra, ngoài đá thô từ lòng đất mới lấy ra, con người đã phải “xử lý” tấ cả các loại đá quý bằng cách cắt, mài, đánh bóng để chuẩn bị cho việc sử dụng chúng làm đồ trang sức. Tuy nhiên, ngoài cách cắt và đánh bóng truyền thống, đá quý thường có thể được xử lý theo những cách có thể làm thay đổi màu sắc hoặc độ trong của chúng. Ngoài việc tăng cường vẻ ngoài của chúng, quá trình này cũng có thể cải thiện (hoặc trong một số trường hợp làm giảm) độ bền của đá quý.
Mục lục
Bài viết này sẻ trình bày cho bạn 10 phương pháp xử lý đá quý thường gặp:
Hướng dẫn sau đây sẽ mô tả ngắn gọn về quy trình xử lý, một số loại đá quý thường được xử lý, độ bền của phương pháp xử lý, mức độ dễ dàng hoặc khó khăn của việc xử lý đối với một chuyên gia. Bất kỳ hướng dẫn chăm sóc đặc biệt nào cho những viên đá quý đã qua xử lý này cũng được cung cấp.
1. Tẩy trắng (bleaching)
Phương pháp xử lý đá quý bằng cách tẩy là sử dụng một chất hóa học để thay đổi một phần hoặc toàn bộ màu sắc của đá quý (chỉ dành cho loại đá có tính xốp). Một số loại đá quý được tẩy trắng và sau đó nhuộm, một hình thức “xử lý kết hợp”.
Các loại đá thường bị xử lý
Những loại đá thường bị xử lý bằng phương pháp tẩy trắng bao gồm:
Jadeite
Jadeite thường được tẩy trắng bằng axit để loại bỏ thành phần màu nâu không mong muốn khỏi vật liệu ngọc. Tẩy trắng ngọc jadeite thường là một phần của quy trình gồm hai bước: bởi vì tẩy trắng bằng axit làm cho vật liệu trở nên hơi xốp và dễ bị vỡ do đứt gãy, vì thế sau đó nó được xử lý bằng cách ngâm tẩm polyme để lấp đầy những khoảng trống này để tạo ra vẻ ngoài tổng thể và chất lượng tốt hơn.
Ngọc trai
Tất cả các loại ngọc trai thường được tẩy trắng bằng hydrogen peroxide để làm sáng và cải thiện độ đồng đều của màu sắc.
Các loại đá khác
Một số san hô, chalcedony và thạch anh mắt hổ có thể được tẩy trắng để làm sáng màu của chúng.
Khả năng nhận biết
Trong hầu hết các trường hợp, quá trình tẩy trắng hầu như không thể phát hiện được. Tuy nhiên bước thứ hai, ngâm tẩm với các hợp chất polyme, có thể được phát hiện dễ dàng hơn bởi phòng thí nghiệm đá quý đủ điều kiện bằng cách sử dụng kính phóng đại và các kỹ thuật phân tích tiên tiến hơn.
Độ bền
Tẩy trắng bằng axit gây ra sự phá vỡ cấu trúc của hầu hết các vật liệu, do đó. Nếu tẩy trắng là một phương pháp xử lý độc lập, thì các vật liệu sẽ rất dễ bị giòn rồi vỡ. Vì thế hầu hết quá trình tẩy trắng được tiếp nối với quá trình ngâm tẩm để cải thiện độ bền và tăng cường màu sắc.
Giữ gìn và làm sạch
Đá quý được tẩy trắng có xu hướng giòn hơn, và chúng có thể xốp hơn nhiều và do đó hấp thụ nhiều hơn các loại dầu tự nhiên từ da con người và các chất lỏng khác. Ngọc trai nên được giữ trong môi trường khô ráo, mềm mại để tránh làm hỏng bề mặt của chúng.
2. Sơn phủ bề mặt (surface coating)
Phương pháp xử lý bằng cách sơn phủ bề mặt là thay đổi hình thức bên ngoài của đá quý bằng cách áp dụng chất tạo màu để sơn lên bề mặt sau của đá quý (cách xử lý được gọi là “lớp nền”), hoặc sơn toàn bộ, hoặc một phần bề mặt của đá quý.
Các loại đá thường bị xử lý
Những loại đá thường được xử lý bằng phương pháp sơn phủ bao gồm
Kim cương
Các lớp phủ màng mỏng đôi khi được sử dụng trên kim cương để thay đổi màu sắc của chúng. Các lớp phủ tuy thô nhưng hiệu quả cũng có thể bao gồm việc sử dụn mực tô dọc theo bề mặt cạnh girdle của viên kim cương, khiến màu mặt trên của nó bị ảnh hưởng bởi màu mực được sử dụng. Các phương pháp phủ hiện đại hơn sử dụng màng mỏng oxit kim loại.
Tanzanite
Mặc dù hiếm khi được sử dụng, tanzanite được phủ để cải thiện độ đậm của màu xanh tím của chúng.
Topaz
Một số topaz không màu được phủ bằng lớp phủ oxit kim loại để tạo ra nhiều màu sắc khác nhau. Trước đây, các phương pháp xử lý như vậy thường được mô tả là một dạng “khuếch tán” hóa chất vào bề mặt của đá quý, nhưng đây là một cách hiểu sai vì trong hầu hết các trường hợp, màu thêm vào chỉ giới hạn trên bề mặt của đá quý.
San hô
Một số san hô đen (còn được gọi là san hô Sừng) đã được báo cáo là đã được tẩy trắng và sau đó được phủ một lớp nhựa nhân tạo tương đối dày với mục đích bảo vệ san hô và tăng cường màu sắc của nó.
Ngọc trai
Một số viên ngọc trai được cho là đã được xử lý bằng một lớp phủ cứng không màu trong nỗ lực cải thiện độ bền.
Thạch anh
Đôi khi, thạch anh được phủ một lớp oxit kim loại để tạo ra những màu sắc hiếm thấy ở thạch anh tự nhiên.
Độ bền
Bởi vì chúng có xu hướng độ cứng thấp hơn hoặc có thể không bám dính tốt với lớp đá quý bên dưới, các lớp phủ bề mặt dạng màng mỏng thuộc bất kỳ loại nào đều dễ bị trầy xước, đặc biệt là dọc theo các cạnh và các ghờ. Cần cẩn thận để không để bất kỳ vật cứng hoặc mài mòn nào tiếp xúc với đá quý được xử lý bằng các sơn phủ.
Khả năng nhận biết
Một khi bị nghi ngờ, việc xử lý sẽ dễ dàng được xác định bởi một chuyên gia lành nghề ngoại trừ trường hợp chất phủ không màu và nó đã được thêm vào để chỉ để cải thiện độ bền.
Giữ gìn và làm sạch
Khi đá không được đeo, các vật liệu đá đã qua xử lý sơn phủ nên được bọc trong bao mềm và giữ trong môi trường khô ráo.
3. Nhuộm màu (dyeing)
Xử lý đá quý bằng phương pháp nhuộm màu là đưa thuốc nhuộm vào đá quý (viên đá phải co tính xốp hoặc bị nứt vỡ) để thay đổi màu sắc của chúng. Nếu viên đá không xốp, người ta sẽ cố ý nung nó lên để chúng có thể dễ dàng tiếp nhận thuốc nhuộm hơn.
Các loại đá thường bị xử lý
Những loại đá thường bị xử lý bằng phương pháp nhuộm màu bao gồm:
Ngọc trai
Thuốc nhuộm thường cải thiện vẻ ngoài của ngọc trai tự nhiên và nuôi cấy có chất lượng thấp hơn bằng cách tăng cường màu sắc của chúng.
Các loại đá quý khác
Quy trình xử lý đá quý bằng cách nhuộm màu này đã được sử dụng từ thời cổ đại cho các vật liệu như san hô, ngọc lam, ngọc bích, ngọc bích, ngọc bích nephrite, chalcedony, thạch anh, ngọc lục bảo và hồng ngọc.
Độ bền
Khi thuốc nhuộm được áp dụng cho các vật liệu xốp, độ bền của chúng có thể tồn tại lâu dài nhưng cuối cùng phụ thuộc vào độ ổn định của chính loại thuốc nhuộm ấy. Ở những viên đá quý có vết nứt lớn, thuốc nhuộm đôi khi có thể bị rò rỉ ra ngoài trong nhiều điều kiện khác nhau. Nhiều loại thuốc nhuộm có thể bị loại bỏ nếu viên đá quý tiếp xúc với dung môi như rượu hoặc axeton. Một số thuốc nhuộm không ổn định khi tiếp xúc với tia cực tím trong ánh sáng mặt trời và có thể phai màu theo thời gian.
Khả năng nhận biết
Một chuyên gia có thể phát hiện đá quý được nhuộm trong hầu hết các trường hợp.
Giữ gìn và làm sạch
Khi biết rằng vật liệu đá quý đã được nhuộm, phải cẩn thận không để chúng tiếp xúc với các hóa chất như axeton hoặc cồn, những chất này có thể làm tan thuốc nhuộm. Hoặc không được để chúng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong thời gian dài (chẳng hạn như để chúng trên gờ cửa sổ đầy nắng) có thể làm phai màu nhuộm.
4. Trám vết nứt / trám lỗ hổng (fracture filling / cavity filling)
Xử lý đá quý bằng phương pháp trám vết nứt là lấp đầy các vết nứt hoặc lỗ sâu trên bề mặt bằng thủy tinh, nhựa thông, sáp hoặc dầu để che giấu khả năng hiển thị của chúng và để cải thiện độ trong rõ ràng của vật liệu đá quý, hay vẻ ngoài, hay độ ổn định của nó. Trong những trường hợp nghiêm trọng — để tăng thêm một lượng nhỏ trọng lượng cho đá quý . Vật liệu lấp đầy là khác nhau, từ chất rắn (thủy tinh) đến chất lỏng (dầu), và trong hầu hết các trường hợp, chúng không màu (vật liệu trám màu có thể được phân loại là thuốc nhuộm).
Các loại đá thường bị xử lý
Những loại đá thường bị xử lý bằng phương pháp trám bao gồm:
Kim cương
Các vết nứt trên bề mặt đôi khi được lấp đầy bởi thủy tinh có hàm lượng chì cao. Điều này làm giảm khả năng hiển thị của vết nứt, với mục tiêu làm tăng vẻ ngoài của viên kim cương. Lưu ý vết nứt đã lấp đầy vẫn còn đó – nó chỉ ít rõ ràng dưới mắt người hơn.
Ruby
Ruby thường có nhiều vết nứt, một số còn lộ ra bề mặt. Nhiều vết nứt trên bề mặt có thể được lấp đầy bằng thủy tinh để che chúng và làm cho viên ruby trở nên trong suốt hơn thực tế. Trong một số trường hợp, lượng thủy tinh lấp đầy có thể có trọng lượng đáng kể trong một viên ruby đã qua xử lý.
Emerald
Các vết đứt gãy hở ra bề mặt trong ngọc lục bảo đôi khi chứa đầy tinh dầu, các loại dầu khác, sáp và “nhựa nhân tạo” — prepolymer epoxy, các prepolymer khác và polymer để giảm khả năng nhìn thấy được của các vết nứt và cải thiện độ tinh khiết của viên đá. Những chất này có mức độ ổn định khác nhau trong các viên ngọc lục bảo đã qua xử lý, và khối lượng vật liệu trám có thể không đáng kể đến nhiều.
Các loại đá quý khác
Nhựa và thủy tinh có thể được sử dụng trên bất kỳ loại đá quý nào có vết nứt trên bề mặt, bao gồm thạch anh, aquamarine, topaz, tourmaline và các loại đá quý trong suốt khác. Tuy nhiên, loại xử lý này ít phổ biến hơn so với các loại đá khác được đề cập ở trên.
Độ bền
Phụ thuộc nhiều vào độ bền của chất làm đầy. Thủy tinh có xu hướng cứng hơn và do đó bền hơn nhựa, dầu hoặc sáp. Những thay đổi về áp suất không khí, nhiệt hoặc do tiếp xúc với hóa chất đều có thể ảnh hưởng đến vẻ ngoài viên đá do các tác nhân này có khả năng làm thay đổi hoặc loại bỏ chất làm đầy.
Khả năng nhận biết
Trong hầu hết các trường hợp, những viên đá quý đã được trám có thể được nhận ra bởi một chuyên gia có trình độ bằng cách sử dụng độ phóng đại.
Giữ gìn và làm sạch
Tránh tiếp xúc với nhiệt và sự thay đổi áp suất không khí (chẳng hạn như trong cabin máy bay), hoặc tránh tiếp xúc với hóa chất. Ngọc lục bảo đã được trám cũng có thể bị hỏng khi tiếp xúc với nước nóng dùng để rửa chén.
5. Xử lý nhiệt (heating)
Phương pháp xử lý đá quý bằng nhiệt là quá trình sự tiếp xúc của một viên đá quý với nhiệt độ cao nhằm mục đích làm thay đổi màu sắc và / hoặc độ trong của nó.
Các loại đá thường bị xử lý
Những loại đá thường bị xử lý bằng phương pháp gia nhiệt bao gồm:
Hổ phách
Khi hổ phách ngập trong dầu nóng — chẳng hạn như dầu lanh — thì màu vốn có của nó có thể sẫm lại và chấ đá có thể trong hơn. Dầu nóng cũng có thể làm cho vật liệu phát triển một loạt các tỳ vết hình dĩa tròn lấp lánh.
Amethyst
Xử lý nhiệt có thể loại bỏ tạp chất màu nâu không mong muốn trong một số loại thạch anh tím hoặc làm sáng màu của những viên đá quá tối.
Aquamarine
Nếu không được xử lý, phần lớn aquamarine ngả màu xanh lam. Gia nhiệt trong môi trường được kiểm soát có thể loại bỏ thành phần màu xanh lam khỏi vật liệu để tạo ra màu xanh da trời mong muốn hơn.
Citrine
Một số dạng thạch anh tím có thể được xử lý nhiệt và biến thành citrine.
Ruby
Xử có thể loại bỏ màu đỏ tía, tạo ra màu đỏ thuần hơn. Quá trình này cũng có thể loại bỏ “lụa” (tạp chất giống như kim khiến đá có tông màu nhạt hơn và mờ đục hơn). Việc nung nóng cũng có thể gây ra sự kết tinh lại của các lớp bao thể “lụa” để làm cho chúng nổi bật hơn, điều này cho phép đá quý có hiệu ứng sao (asterism) mạnh hơn.
Sapphire
Xử lý nhiệt có thể tăng cường, hoặc thậm chí tạo ra màu xanh ở sapphire. Việc nung nóng cũng có thể loại bỏ tạp chất “lụa”, điều này cũng giúp làm cho viên đá trở nên trong suốt hơn. Nó cũng có thể gây ra sự kết tinh lại của các lớp tạp chất “lụa” để làm cho chúng nổi bật hơn, điều này cho phép đá quý có hiệu ứng sao (asterism) mạnh hơn.
Tazanite
Khoáng chất zoisite, bao gồm loại đá quý được gọi là tanzanite, nó thường được nung ở nhiệt độ thấp để loại bỏ thành phần màu nâu để tạo ra màu xanh tím đậm hơn.
Topaz
Xử lý nhiệt topaz màu hồng ngả vàng đôi khi có tác dụng loại bỏ thành phần màu vàng, do đó làm tăng màu hồng đậm hơn. Đun nóng cũng được sử dụng để kiểm soát màu sắc của topaz xanh — vốn ban đầu là không màu được chiếu xạ rồi sau đó là nung nóng để tạo ra màu xanh mong muốn.
Tourmaline
Đôi khi việc xử lý nhiệt có thể làm cho vật liệu có màu xanh lá cây quá đậm trở nên nhạt hơn. Xử lý nhiệt cũng có thể ảnh hưởng đến màu sắc trong các loại tourmaline khác.
Zircon
Một số viên zircon màu nâu đỏ được nung trong môi trường được kiểm soát để tạo ra nhiều màu khả thi hơn về mặt thương mại, bao gồm cả màu xanh lam đậm.
Độ bền
Xử lý nhiệt tất cả các loại đá quý được đề cập ở trên được coi là bền và vĩnh viễn trong điều kiện sử dụng bình thường.
Khả năng nhận biết
Một vài loại đá trong một vài trường hợp có thể nhận biết. Một vài loại khác và một vài trường hợp khác thì không thể nhận biết được.
Giữ gìn và làm sạch
Để đá quý tiếp xúc với nhiệt độ cao có thể khiến chúng hơi giòn hơn bình thường, và phải cẩn thận để không làm hỏng các góc và cạnh nhọn.
6. Xử lý nhiệt độ cao, áp suất cao (HPHT)
Xử lý nhiệt độ cao + áp suất cao là phương pháp xử lý chuyên biệt dành cho kim cương bằng cách làm nóng một viên kim cương đến nhiệt độ rất cao dưới áp suất rất cao để loại bỏ hoặc thay đổi màu sắc của nó.
Việc xử lý kim cương ở môi trường áp suất cao và nhiệt độ cao có thể loại bỏ hoặc làm giảm bớt màu nâu của chúng, do đó viên kim cương sẽ trở nên không màu. Các loại kim cương khác có thể được chuyển từ màu nâu sang màu vàng, vàng ô mai và xanh lục hơi vàng, hoặc sang màu xanh lam bằng quá trình này.
Độ bền
Phương pháp xử lý HPHT được coi là ổn định và lâu dài đối với các điều kiện sử dụng bình thường.
Khả năng nhận biết
Khó xác định, ngay cả bởi các chuyên gia đá quý dày dạn kinh nghiệm. Nếu nghi ngờ, chỉ có phòng thí nghiệm đá quý đủ điều kiện mới có thể xác nhận phương pháp xử lý này.
Giữ gìn và làm sạch
Ngoài những lưu ý về chăm sóc thông thường được sử dụng cho hầu hết các đồ trang sức, không có hướng dẫn cụ thể nào về việc sử dụng cương đã được xử lý HPHT.
7. Phương pháp tẩm thấm (Impregnation)
Xử lý đá quý băng phương pháp thấm là bề mặt của đá quý xốp được thấm một lớp polyme, sáp hoặc nhựa để tạo cho nó độ bền cao hơn và cải thiện vẻ ngoài của nó.
Các loại đá thường bị xử lý
Các loại đá quý ngâm tẩm bằng sáp hoặc nhựa thường đục, và chúng bao gồm ngọc lam, lapis lazuli, jadeite, nephrite, amazonite, rhodochrosite và serpentine.
Độ bền
Nhiều chất ngâm tẩm thường chỉ ngấm vào lớp ngoài của viên đá. Do nhiệt độ nóng chảy của nhựa và sáp là thấp, những viên đá được xử lý thấm polymer có thể dễ bị hư hỏng do nhiệt. Chất tẩm polymer được coi là bền trong các vật liệu đá quý như ngọc lam miễn là chúng không bị tác động bởi nhiệt hoặc hóa chất.
Khả năng nhận biết
Trong hầu hết các trường hợp, một chuyên gia đá quý có trình độ có thể dễ dàng xác định phương pháp xử lý này.
Giữ gìn và làm sạch
Phải cẩn thận không để đá quý có tẩm sáp hoặc nhựa với nguồn nhiệt, chẳng hạn như ngọn đuốc của thợ kim hoàn, vì chúng có thể sẽ làm hỏng viên đá.
8. Phóng xạ (Irradiation)
Xử lý đá quý bằng phương pháp phóng xạ là sự tiếp xúc của một viên đá quý với một nguồn bức xạ nhân tạo để làm thay đổi màu sắc của nó. Điều này đôi khi được theo sau bởi một bước xử lý nhiệt. Bước thứ hai này còn được gọi là “xử lý kết hợp”.
Các loại đá thường bị xử lý
Những loại đá thường bị xử lý bằng phương pháp phóng xạ bao gồm:
Kim cương
Bức xạ neutron và electron là những dạng chiếu xạ nhân tạo phổ biến nhất, và có thể tạo ra những viên kim cương màu đen, xanh lục, xanh dương, vàng đậm, cam, hồng và đỏ (thường được kết hợp với một bước gia nhiệt thứ cấp, để đạt được những màu nhất định) .
Sapphire
Một số viên sapphire có màu cam sáng được tạo ra trong các viên sapphire có màu vàng nhạt tự nhiên. Màu sắc này không ổn định và sẽ nhạt dần khi tiếp xúc với ánh sáng.
Topaz
Topaz không màu có ít giá trị thương mại trên thị trường đá quý ngày nay, nhưng nó có thể bị chiếu dưới bức xạ nhân tạo để thay đổi màu sắc đáng kể. Nếu được sử dụng kết hợp với xử lý nhiệt, có thể tạo ra nhiều màu xanh dương mạnh cho topaz.
Ngọc trai
Một số viên ngọc trai được chiếu xạ để tạo ra màu xám đen.
Thạch anh
Nhiều loại thạch anh có thể được chiếu xạ để tạo ra thạch anh tím, và một số phương pháp xử lý kết hợp bao gồm gia nhiệt sau khi chiếu xạ để tạo ra thạch anh xanh.
Các loại đá quý khác
Một số loại beryl và spodumene có thể được chiếu xạ để làm đậm thêm màu vốn có hoặc thay đổi màu hoàn toàn.
Độ bền
Một số viên đá quý được chiếu xạ có màu bị nhạt dần khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh. Topaz xanh, kim cương và thạch anh có xu hướng ổn định miễn là chúng không tiếp xúc với nhiệt độ cao (điều này đặc biệt đúng đối với kim cương màu được chiếu xạ, màu sắc của chúng có thể bị hỏng nếu kim cương tiếp xúc với sức nóng của ngọn đuốc của thợ kim hoàn trong quá trình quy trình sửa chữa đồ trang sức).
Khả năng nhận biết
Bởi vì màu xanh mạnh không xuất hiện tự nhiên trong topaz, những viên đá như vậy được coi là đã trải qua quá trình xử lý chiếu xạ. Màu sắc mạnh như xanh lá cây, hồng và đỏ ở kim cương cũng nên được coi là nghi ngờ. Việc xác định một viên kim cương có màu là màu tự nhiên hay màu đã qua xử lý cần được phòng thí nghiệm kiểm tra đá quý có kinh nghiệm kiểm tra.
Giữ gìn và làm sạch
Ngoại trừ beryl và spodumene, màu chiếu xạ có xu hướng tồn tại trong thời gian ngắn và nhạt dần khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh. Còn lại, không có yêu cầu chăm sóc đặc biệt nào đối với hầu hết các loại đá quý đã được chiếu xạ.
9. Khoan laser (laser drilling)
Phương pháp xử lý bằng cách khoan laser là việc sử dụng chùm ánh sáng laser hội tụ hẹp để đốt cháy một viên kim cương, tạo một kênh hở từ bề mặt của một viên đá để tiếp cận tới những tỳ vết bên trong. Sau đó người ta truyền chất hóa học qua đường kênh nhỏ ấy để làm tan tỳ vết bên trong, cải thiện độ tinh khiết của kim cương.
Kim cương là loại đá quý duy nhất được xử lý theo kiểu này, một phần vì chỉ chúng có thể chịu được nhiệt của tia laser.
Độ bền
Mặc dù tia laser có thể ảnh hưởng đến cấu trúc của một viên kim cương, nhưng hầu hết các lỗ khoan bằng tia laser đều có kích thước siêu nhỏ và độ bền của viên kim cương thường không bị ảnh hưởng.
Khả năng nhận biết
Dễ dàng phát hiện bởi hầu hết các chuyên gia và các phòng thí nghiệm đá quý có trình độ vì sự hiện diện của các lỗ khoan laser.
Giữ gìn và làm sạch
Không có yêu cầu chăm sóc đặc biệt nào đối với kim cương đã qua xử lý khoan laser.
10. Khuếch tán mạng tinh thể (lattice diffusion)
Xử lý đá quý bằng phương pháp khuếch tán mạng tinh thể là sự xâm nhập của một số nguyên tố vào mạng tinh thể nguyên tử của đá quý trong quá trình xử lý nhiệt, với mục tiêu thay đổi hoặc làm nổi bật màu sắc của nó.
Các loại đá thường bị xử lý
Những loại đá thường bị xử lý bằng phương pháp khuếc tán mạng tinh thể bao gồm:
Corundum
Trong khi thử nghiệm vào những năm 1980 tập trung vào sự khuếch tán của titan và crom (là những chất tạo màu trong corundum), cho thấy khả năng xuyên thấu hoàn toàn vào đá để tạo màu là rất ít khả năng thành công. Tuy nhiên vào năm 2003, những viên sapphire có màu rất đậm bắt đầu xuất hiện trên thị trường, và phương pháp xử lý này bị nghi ngờ.
Người ta phát hiện ra rằng những viên đá đó thật sự đã qua xử lí bằng phương pháp khuếch tán mạng tinh thể – nhưng là từ một nguyên tố mới: beryllium. Beryllium có nguyên tử nhỏ hơn nhiều so với titan hoặc crôm, vì thế chúng có thể khuếch tán toàn bộ qua viên sapphire (thậm chí cả những viên saphhire lớn), thay đổi thành công màu sắc của chúng. Người ta sớm thấy rằng màu sắc của ruby cũng có thể được thay đổi bằng cách sử dụng quy trình xử lý này.
Feldspar
Nhiều loại feldspar, đặc biệt là andesine và labradorite được phát hiện là có thể tiếp nhận sự khuếch tán của nguyên tố đồng, làm thay đổi hoàn toàn màu sắc của chúng.
Các loại đá quý khác
Đã có báo cáo về phương pháp xử lý khuếch tán gây ra sự thay đổi màu sắc trong cả tourmaline và tsavorite nhưng các tuyên bố này vẫn chưa được chứng minh.
Độ bền
Việc xử lý được coi là vĩnh viễn.
Khả năng nhận biết
Vô cùng khó phát hiện một cách chắc chắn trong nhiều trường hợp — và nếu có, chỉ bởi các phòng thí nghiệm đủ điều kiện.
Giữ gìn và làm sạch
Không có yêu cầu chăm sóc đặc biệt nào đối với corundum hoặc feldspar được xử lý khuếch tán.
Các bài viết về chủ đề Kim Qui Specials
Sự phát triển của thị trường Ngọc bích Nephrite xanh
Giá trị của nephrite luôn giữ một vị trí cao trên thị trường Trung Quốc. Việc tăng giá liên tục của nephrite trắng truyền thống thúc đẩy các thợ mỏ Canada và Nga khai thác loại nephrite xanh của họ. Với chất lượng rất cao, nephrite xanh Canada và Siberia dần chiếm được cảm tình với người tiêu dùng Trung Quốc, hãy xem chặng đường họ làm điều đó như thế nào.
Các phương pháp xử lý đá quý thường gặp
Là một người tiêu dùng, bạn sẽ thường xuyên bắt gặp những viên đá quý đã được xử lý, đương nhiên là phần lớn thời điểm bạn không thể nào phân biệt được. Bài viết này sẽ giới thiệu cho bạn các phương pháp xử lý đá quý thường gặp
Giới thiệu Bộ sưu tập Vận – Mệnh
Lấy ý tưởng từ nguồn năng lượng của thiên nhiên, bộ sưu tập đầu tiên của Kim Qui Gems ra đời, cảm hứng từ việc con người có thể nắm trong tay một phần số phận của mình, sử dụng đá phong thủy tác động vào phần “vận” để cải thiện “vận mệnh” của mỗi người.
Lịch sử 8000 năm của Ngọc Hòa Điền
Cách đây hơn tám nghìn năm, tiền nhân của chúng ta đã học được rằng “ngọc” là một loại đá của vẻ đẹp và sự vĩnh cửu. Trong suốt quá trình phát triển gần tám thiên niên kỷ, ngọc đã dần biến đổ từ tạo vật có thuộc tính vật linh, cho đến biểu trưng về tính nhân văn của Nho Giáo, rồi đến mô tả cả thiên nhiên và con người, chủ nghĩa hiện thực và sự thật. Hãy cùng tìm hiểu quá trình của tạo vật gắn liền với nền văn hóa Á Đông này.
Ngọc Hòa Điền – Đặc điểm, nhận biết và thẩm định giá trị
Ngọc Hòa Điền, một trong “Trung Hoa Tứ Đại Danh Ngọc” của Trung Hoa, sẽ được phân tích kĩ lưỡng về đặc điểm, cách nhận biết, các tiêu chuẩn phân loại và cách phương pháp đánh giá giá trị trong bài viết này
Ngũ hành-Tại sao đá phong thủy mang lại may mắn cho người đeo?
Ở bài viết này Kim Qui Gems sẽ nói đến “ngũ hành” và bàn đến việc tại sao đá phong thủy có thể giúp cải vận, mang lại may mắn cho người đeo.
Cách thanh tẩy và nạp năng lượng cho đá
Đá phong thủy mang trong mình một nguồn năng lượng mạnh mẽ, tuy nhiên sau một khoảng thời gian sử dụng, đá có thể bị ảnh hưởng bởi các năng lượng tiêu cực. Trong bài viết này Kim Qui Gems sẽ hướng dẫn bạn các cách thanh tẩy và nạp năng lượng cho đá một cách chi tiết nhất.
Các câu hỏi thường gặp khi thanh tẩy và nạp năng lượng cho đá
Ở bài viết này, Kim Qui Gems sẽ trả lời các câu hỏi thường gặp trong việc thanh tẩy và nạp năng lượng cho đá sau một thời gian sử dụng để bạn có thể hiểu hơn về chúng.
Giới thiệu Bộ sưu tập Fortune
Mục lụcXử lý đá quý là gì?Mục lục1. Tẩy trắng (bleaching)Các loại đá thường bị xử lýJadeiteNgọc traiCác loại đá khácKhả năng nhận biếtĐộ bềnGiữ gìn và làm sạch2. Sơn phủ bề mặt (surface coating)Các loại đá thường bị xử lýKim cươngTanzaniteTopazSan hôNgọc traiThạch anhĐộ bềnKhả năng nhận biếtGiữ gìn và làm sạch3. Nhuộm màu …
Công dụng của Ngọc Hòa Điền
Ở bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu những công dụng của Ngọc Hòa Điền, vì sao loại đá này lại có những giá trị to lớn như thế.
Ngọc – Nghệ thuật tìm kiếm thiên đường và sự thật
Ngọc, lạnh và cứng khi chạm vào, nhưng đẹp một cách duyên dáng và dịu dàng ấm áp khi nhìn vào, là yếu tố bất biến nhất chịu đựng được thời gian và là vật thể giàu văn hóa hơn bất cứ thứ gì khác. Ngọc chứa đựng tình cảm sâu sắc và tư duy sâu sắc của người Trung Quốc và Á Đông.
Các bài viết về chủ đề Phân biệt các loại đá
Cách phân biệt nhựa và ngọc trai
Hầu như không thể phân biệt nhựa và ngọc trai nếu chỉ nhìn sơ qua. Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu những phương pháp cụ thể, dễ làm để phân biệt chúng.
Cách phân biệt thủy tinh và thạch anh
Tiếp theo seri “Cách phân biệt các loại đá”, trong những bài viết này, chúng ta sẽ tìm cách phân biệt thủy tinh so với thạch anh và các loại đá thiên nhiên khác
Sự khác nhau và cách phân biệt giữa Đá mặt trăng (Moonstone) và Đá xà cừ (Labradorite)
Để hiểu rõ sự khác nhau giữa Đá mặt trăng Moonstone và Đá xà cừ Labradorite, chúng ta hãy tìm hiểu sâu hơn về khoa học của hai loại đá này
Cách phân biệt Ngọc Hòa Điền thật và giả
Ngọc bích Tân Cương Hòa Điền là một sản vật quý và hiếm của tự nhiên. Trong thời đại của sự lợi dụng khoa học để làm mập mờ sản phẩm và lừa dối người tiêu dùng. Ở bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu những cách cơ bản nhất để phân biệt Ngọc Hòa Điền thật và giả.
Cách phân biệt nhựa và các loại đá
Một trong những mối quan tâm lớn nhất đối với người mới bắt đầu quan tâm đến các loại đá, đó là phân biệt liệu sản phẩm họ cầm trên tay là những viên đá thiên nhiên được khai thác từ dưới lòng đất, hay là những hạt nhựa vô giá trị từ nhà máy.
Hiểu sâu hơn về sự khác nhau giữa Thạch anh (Quartz), Mắt hổ (Tiger’s eye), Mã não (Agate) và Ca-xe-don (Chalcedony)
Thạch anh (Quartz), Mắt hổ (Tiger’s eye), Mã não (Agate) và Ca-xe-don (Chalcedony) và nhiều loại đá thuộc chủng Thạch anh (Quartz) khác đều được làm bằng các nguyên tố hóa học giống nhau — silicon và oxy. Đâu là sự khác nhau giữa chúng
Các phương pháp xử lý đá quý thường gặp
Là một người tiêu dùng, bạn sẽ thường xuyên bắt gặp những viên đá quý đã được xử lý, đương nhiên là phần lớn thời điểm bạn không thể nào phân biệt được. Bài viết này sẽ giới thiệu cho bạn các phương pháp xử lý đá quý thường gặp
Cách phân biệt các loại ngọc trai
Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cách phân biệt các loại thường gặp. Đó là ngọc trai nước ngọt, ngọc trai Akoya, ngọc trai South Sea và ngọc trai Tahitian.