Sự phát triển của thị trường Ngọc bích Nephrite xanh

Chữ “Ngọc” hay “玉” trong tiếng Trung tương đương với chữ “jade” tiếng Anh, nhưng ý nghĩa của thuật ngữ ngoại quốc này đã được mở rộng để bao gồm cả ngọc bích nephrite và cẩm thạch jadeite. Một số thậm chí còn sử dụng từ này để chỉ tất cả các loại đá có vẻ bên ngoài đẹp, thể hiện ý nghĩa quan trọng của ngọc bích trong văn hóa Trung Quốc. Giá kỷ lục cho đồ trang sức bằng ngọc bích jadeite đã trở thành tiêu điểm của truyền thông và người tiêu dùng trong 30 năm qua. Tuy nhiên, ngọc bích nephrite đã là một phần quan trọng của nền văn hóa ngọc của Trung Quốc trong hơn 5.000 năm. Và lịch sử của nephrite trên các lục địa khác cũng có tuổi đời từ 4.000 đến 5.000 năm.

Ngọc, jadeite, nephrite và sự ảnh hưởng sâu rộng đến nền văn hóa Trung Hoa

Tên gọi “ngọc” luôn được áp dụng cho nephrite cho đến khi jadeite được nhập khẩu vào Trung Quốc từ khoảng 200 đến 250 năm trước. Ở Trung Quốc, ngọc tượng trưng cho sự kết nối giữa người sống và người chết cũng như quyền lực, sự giàu có và tầng lớp xã hội. Ngọc cũng được sử dụng để mài cắt công cụ, ngọc từ xưa là một phần của mọi khía cạnh cuộc sống của con người.

Ở Trung Quốc, tên các loại ngọc được đặt dựa theo màu sắc. Bạch ngọc luôn và vẫn được tôn sùng nhất. Sở hữu một miếng bạch ngọc, hay còn gọi là “mỡ cừu”, là ước mơ của tất cả những người sưu tập ngọc. Tiếp theo trong danh sách phổ biến là lục ngọc. Nó có màu sắc giống như ngọc jadeite có giá trị nhất nhưng không sáng bằng. Ánh sáng yếu hơn một chút tạo cho nó một vẻ ngoài bảo thủ hơn. Lục ngọc đã thu hút sự chú ý của người tiêu dùng do giá bạch ngọc và jadeite chất lượng cao tăng vọt gần đây.

Mặc dù rất ít người đặt câu hỏi về địa vị của Trung Quốc như là thị trường ngọc nephrite lớn nhất, nhưng việc tìm nguồn cung ứng, sản xuất và kinh doanh loại đá này vẫn chưa bao giờ ngừng phát triển. Ngày nay, giá trị của nephrite giữ một vị trí cao trên thị trường Trung Quốc, điều này thúc đẩy các thợ mỏ Canada và Nga. Do sản lượng nephrite xanh của Trung Quốc tiếp tục giảm nên các sản phẩm chính trên thị trường hiện tại xuất phát từ hai nguồn ngoại quốc này. Các yếu tố lịch sử, chính sách sản xuất và thương mại, và nhu cầu từ Trung Quốc, kết hợp lại để ảnh hưởng đến thị trường nephrite xanh hiện đại.

Những nguồn nephrite quan trọng

Nephrite xanh lục xuất hiện dọc theo các điểm tiếp xúc giữa các đơn vị serpentinite và nơi có đá giàu silic hơn như các thể xâm nhập granite, argillite, chert, trong các môi trường bịt kín, nơi các lớp vỏ lục địa và đại dương va chạm (Harlow at al., 2005). Sự hình thành của nó là kết quả của các phản ứng metasomatic được thúc đẩy bởi sự hiện diện của chất lỏng ngậm nước giàu canxi dọc theo các điểm tiếp xúc (Harlow và cộng sự, 2005).

Mặc dù các mỏ Nephrite xanh lục trên thế giớ có chung một kiểu địa chất giống nhau, nhưng không có một kiểu hình thành duy nhất nào. Vì serpentinite thuộc các vành đai ophiolite và ophiolite có nguồn gốc từ đại dương, nó chỉ được vận chuyển vào đất liền bằng cách hút chìm hoặc hút nổi. Sự hút chìm và hút nổi xảy ra trong quá trình va chạm lục địa – đại dương, vì vậy hầu hết các vành đai ophiolite xảy ra dọc theo các đới khâu cũ và các đới hút chìm hiện tại.

Các nguồn nephrite xanh quan trọng nhất về mặt kinh tế nằm ở tây bắc Trung Quốc, British Columbia và Siberia, cung cấp chính cho thị trường Trung Quốc.

Ngọc Hòa Điền hay nephrite được khai thác ở Tân Cương, Trung Quốc

Khu vực Hòa Điền nằm ở tây bắc Trung Quốc (Khu tự trị Tân Cương) luôn được với nephrite tốt nhất. Khu vực này được biết đến với sản lượng ngọc bích “mỡ cừu” chất lượng hàng đầu nổi tiếng.

Theo truyền thống, “Ngọc Hòa Điền” được đặt tên chủ yếu cho sản phẩm khai thác từ các dãy núi Kunlun (Karakoram) và A’erjin (Altai). Hầu hết sản lượng từ hai khu vực này có màu trắng, trắng lục nhạt, hoặc xanh lục nhạt. Nephrite có màu xanh lục rất rõ ràng được gọi là “Bích Ngọc” (“碧玉” trong tiếng Trung Quốc). Hầu hết sản lượng ngọc bích là từ Thung lũng sông Manasi ở phía nam Lưu vực sông Jungar. Các mỏ nguyên sinh nằm ở sườn bắc của dãy núi Thiên Sơn. Trong thương mại nó được gọi là “Ngọc xanh Manasi”.

Ngọc bích Nephrite xanh khai thác ở British Columbia, Canada

Có hơn 50 nơi có nephrite ở British Columbia (Simandl và cộng sự, bài báo về mỏ ogden năm 2000), tất cả đều phân bố dọc theo vành đai Cordilleran kéo dài từ Alaska đến California với những khoảng cách không đều dọc theo rìa lục địa (Leaming, 1995). Vành đai này bao gồm các vùng khác nhau có nguồn gốc đại dương có chứa các loại đá cần thiết cho sự hình thành nephrite xanh lục. Những khu vực này trở thành một phần của lục địa trong quá trình hút chìm xảy ra trong Đại Trung sinh (Davis et al., 1978).

Cho đến những năm 1960, hầu hết tất cả nephrite được sản xuất ở British Columbia đều đến từ các mỏ thứ cấp. Với sự mở rộng nhanh chóng của hoạt động khai thác nghiệp dư sau Thế chiến thứ hai, hoạt động sản xuất ngọc bích ở British Columbia đã tăng lên và họ trở thành những nhà cung cấp quan trọng nhất. Cũng trong khoảng thời gian đó, thị trường mới đã được mở ra ở Đức và Phương Đông. Sau một thời gian, hoạt động khai thác dần dần làm cạn kiệt các mỏ thứ cấp, nhưng giá trị ngày càng tăng của ngọc bích dẫn đến việc thăm dò sâu hơn để tìm những nguồn mới. Những nỗ lực này đã làm nên sự phát hiện ra các mỏ sơ cấp tiếp giáp với khu vực sông Fraser ở miền nam British Columbia, khu vực núi Ogden ở trung tâm British Columbia và các cánh đồng ngọc bích Cassiar ở cực bắc. Ngày nay, British Columbia là nhà cung cấp chính ngọc bích cho thị trường Trung Quốc.

---

Jade West Group

Tập đoàn Jade West, được thành lập vào năm 1981, là công ty lớn nhất trong lĩnh vực khai thác và kinh doanh ngọc bích ở British Columbia. Kirk Makepeace, người sáng lập công ty, là một người nhiệt tình quảng bá cho loại đá này. Anh bắt đầu với công việc là thợ khoan ngọc. Công việc này liên quan đến việc bay vào những vùng hẻo lánh và trải qua mùa hè trong một căn lều, với nguồn hậu cần bằng máy bay nhỏ hai tuần một lần. Mang theo máy khoan trong ba lô, anh đi bộ đường dài xuyên qua vùng nông thôn để tìm kiếm những tảng ngọc bích. Anh khoan sâu vào trong những tảng đá để xác định chất lượng và giá trị tiềm năng. Khoảng ba trong số 100 tảng đá mà anh ta khoan có chất lượng có thể bán được trên thị trường.

Hơn ba mươi năm sau, Jade West đã trở thành một trong những nhà sản xuất và xuất khẩu ngọc bích nephrite xanh hàng đầu thế giới. Công ty sở hữu và vận hành ba trong số bốn mỏ nephrite đang hoạt động ở British Columbia, bao gồm Mỏ Polar nổi tiếng gần Hồ Dease, và các mỏ Kutcho và Ogden Mountain. Sản phẩm chất lượng cao của Polar Mine được gọi là Ngọc Bắc Cực trong ngành thương mại.

Khai thác Nephrite ở British Columbia rất khó khăn. Mùa đông kéo dài và lạnh khắc nghiệt, và các mỏ ở vùng xa xôi hẻo lánh, vì vậy việc khai thác chỉ có thể diễn ra trong mùa hè ngắn ngủi, khoảng 60 ngày một năm. Hầu hết tất cả các mỏ thứ cấp đã cạn kiệt, vì vậy việc khai thác hiện nay hầu như đều từ các mỏ sơ cấp. Vận chuyển các thiết bị hạng nặng đến các địa điểm khai thác là công việc cực kì nặng nhọc.

Jade West sử dụng máy cưa vòng phủ kim cương và máy cưa dây cùng bộ tách thủy lực áp suất cao hiện đại để loại bỏ nephrite khỏi núi và cưa nó thành các mảnh có kích thước có thể xử lí được. Độ dẻo dai tuyệt vời của Nephrite khiến nó cực kỳ khó cắt ra khỏi tảng đá. Trong khi việc nổ mìn đã được sử dụng trong quá khứ, Jade West không còn sử dụng chất nổ nữa.

Trầm tích Nephrite rộng từ 30cm đến 20km. Các trầm tích rộng hơn rất khó khăn để có thể khai thác đá. Các tảng đá Nephrite trên bề mặt đôi khi đạt trọng lượng 200 tấn và hiếm khi dưới 50kg, nhưng Jade West cố gắng giới hạn trọng lượng của các tảng đá ở mức 5 tấn, đó là kích thước hợp lý để họ khai thác, xử lý và vận chuyển trên xe tải tới thị trấn gần nhất cách đó 160km. Đá thường có tọng lượng trung bình là hai tấn, một kích thước thỏa mãn hầu hết các xưởng chạm khắc ở Trung Quốc.

Các kỹ thuật thăm dò tinh vi và sự hiểu biết về địa chất của khu vực là chìa khóa cho các hoạt động khai thác thành công và kéo dài tuổi thọ của mỏ. Tập đoàn Jade West đầu tư rất nhiều vốn vào các dự án thăm dò của mình. Công ty đã áp dụng công nghệ khoan lõi vào năm 1975 và đây vẫn là công cụ thăm dò mạnh mẽ và đáng tin cậy nhất của họ. Họ khoan vào núi bằng các mũi khoan có đầu kim cương làm mát bằng nước, sau đó rút lõi và kiểm tra chúng để xác định xem nephrite có chất lượng phù hợp để biến thành đá thành phẩm bán ra thị trường hay không. Vì mùa khai thác ngắn nên các thợ mỏ phải có rất nhiều kinh nghiệm khi xác định khu vực mà họ sẽ lấy mẫu lõi.

---

Ngọc bích Nephrite xanh khai thác ở Siberia, Nga

Mặc dù mới gia nhập thị trường Trung Quốc khoảng 10 đến 15 năm trước, nhưng nephrite xanh từ Nga đã gây được tiếng vang lớn vì màu sắc tươi sáng và độ trong suốt tốt. Cả nephrite trắng và xanh lục đều được khai thác ở Nga. Một số nephrite trắng có thể có chất lượng tương đương với ngọc “mỡ cừu” được săn lùng nhiều nhất và có thể được bán với giá cao ở Trung Quốc. Nephrite xanh thì có sẵn hơn các loại trắng.

Những tảng đá nephrite màu xanh lục đầu tiên được phát hiện trên các bờ sông ở khu vực Sayan của Nga vào năm 1826. Có những khám phá bổ sung vào năm 1851 dọc theo sông Onot. Trầm tích nephrite chính đầu tiên được phát hiện vào năm 1986 (Burtseva và cộng sự, 2015).

Các mỏ nephrite ở Siberia nằm ở những khu vực cực kỳ xa xôi của Nga, trên dãy núi Sayan phía Đông và khu vực Dzhida ở phía tây nam của hồ Baikal, cùng với khối núi Parama ở phía đông bắc của hồ. Dãy núi Sayan có liên quan về mặt địa lý và địa chất với dãy núi Altai cắt ngang Tây Bắc Trung Quốc, miền Bắc Mông Cổ và Tây Nam nước Nga. Nhiều người tin rằng mối liên hệ này là lý do cho chất lượng tương tự của nephrite từ Trung Quốc và Nga.

Các mỏ nephrite xanh mà người Trung Quốc quen thuộc hầu như đều tập trung ở dãy núi Sayan phía Đông. Từ năm 2005 đến nay, các nhà buôn nephrite Trung Quốc đã tìm nguồn cung ứng phần lớn hàng hóa của họ từ các mỏ này. Nằm dọc theo rìa phía nam của miệng núi lửa Siberia, khu vực này có diện tích hơn 250 km vuông. Người Nga đã công nhận và nghiên cứu cẩn thận hơn 50 đơn vị đá siêu mafic (Burtseva và cộng sự, 2015), hầu hết đều nằm trong các khối núi Ospa-Kitoi và Khara-Nur.

Ba mỏ nephrite xanh lớn nhất bao gồm Ospa (người Trung Quốc gọi là mỏ số 7 và 11), Gorlygol (người Trung Quốc gọi là mỏ số 10) và Ulankhoda. Có 15 mạch nephrite được công nhận trong mỏ Ospa, hơn 30 ở Gorlygol và hơn 20 ở Ulankhoda (Burtseva và cộng sự, 2015). Sự hình thành nephrite màu xanh lá xảy ra dọc theo sự tiếp xúc giữa các serpentinites và các đê mafic và felsic đã metasomatized (Burtseva và cộng sự, 2015).

Việc khai thác ngọc bích ở Siberia là vô cùng khó khăn do sự kết hợp của điều kiện thời tiết khắc nghiệt và địa hình địa phương cực kỳ hiểm trở. Các địa điểm khai thác tốt nhất có thể được tiếp cận bằng máy bay trực thăng vào mùa hè hoặc bằng xe tải hạng nặng dọc theo các con sông đóng băng vào mùa đông. Các nhà thám hiểm cần bay đến Irkutsk, thành phố chuyển tiếp gần nhất, và bắt đầu từ đó. Phải mất ít nhất bốn đến năm ngày để đến các địa điểm khai thác. Xe tải quân đội sáu bánh đã nghỉ hưu là phương tiện vận chuyển hiện có và đáng tin cậy nhất.

---

Tiến sĩ Sasha Sekerin

Nhà địa chất học người Nga, Tiến sĩ Sasha Sekerin là một trong những nhà thám hiểm sớm nhất về trầm tích nephrite ở dãy núi Sayan phía Tây và phía Đông. Ngày nay, ông vẫn là một chuyên gia về ngọc bích rất được kính trọng ở Nga. Tiến sĩ Sekerin từng là nhà khoa học nghiên cứu tại Viện Zemnoy Kory (về Lớp vỏ Trái đất) ở Irkutsk trong hơn một thập kỷ cho đến khi Liên bang Xô viết tan rã. Sau đó ông trở thành một thợ khai thác ngọc bích nephrite. Sasha và các đồng nghiệp của ông bắt đầu khám phá khu vực này vào năm 1975 và đã hướng dẫn các nhà thám hiểm nước ngoài và các nhà đầu tư đến khu vực này trong thập kỷ qua.

---

Để khai thác ngọc bích, các thợ mỏ tiêm chất giãn nở vào các vết đứt gãy trong các tảng đá khổng lồ. Họ hạn chế sử dụng chất nổ để bảo vệ nephrite khỏi bị hư hại. Sau khi tiêm các hóa chất trên, họ đợi một năm, trong đó sự thay đổi nhiệt độ tự nhiên sẽ giúp phá vỡ các tảng đá và sẵn sàng cho mùa khai thác. Những người khai thác gắn nhãn các loại đá để tránh sự xung đột với các mỏ khác, nhưng do nhu cầu ngày càng tăng và giá cả tăng vọt, một số người dân địa phương sẽ mạo hiểm xóa đ các nhãn ấy trong mùa đông. Các tảng ngọc bích lớn được xẻ tại chỗ nên có kích thước hợp lý để vận chuyển.

Sự trỗi dậy của thị trường ngọc bích nephrite xanh

Các công cụ được mài từ ngọc bích nephrite ở Bắc Mỹ được tìm thấy ở vùng Cariboo của British Columbia có niên đại hơn 4.000 năm, nhưng nephrite xanh của khu vực này đã không tìm được đường vào thị trường thế giới cho đến khi các thợ mỏ người Trung Quốc nhận ra nó trong cơn sốt vàng những năm 1850 ở California và khu vực sông Fraser của British Columbia. Họ vận chuyển các tảng đá nephrite từ cả hai khu vực này về Trung Quốc để xử lý. Một số vật liệu chất lượng cao đã được triều đình Trung Quốc sử dụng và trở thành một phần của bộ sưu tập của họ. Kể từ đó, ngọc bích của British Columbia đã được nhập khẩu liên tục vào Trung Quốc.

Lịch sử của thị trường ngọc bích nephrite xanh

Từ năm 1885 đến năm 1949, ngọc bích từ British Columbia đã thâm nhập vào thị trường Trung Quốc thông qua các kênh khác nhau, nhưng số lượng khá hạn chế. Sự khan hiếm khiến loại ngọc bích này có giá khá đắt. Vào đầu những năm 1930, một trong bốn người thợ điêu khắc ngọc bích nổi tiếng lúc bấy giờ đã tạo ra một tác phẩm chạm khắc cao cấp bằng cách sử dụng một mảnh nephrite thô màu xanh lục khổng lồ từ British Columbia. Theo báo cáo, phần thô này đã được mua trong một cuộc đấu giá với giá cuối cùng là 6000 đô la bạc, đơn vị tiền tệ của Trung Quốc vào thời điểm đó. Thu nhập trung bình hàng năm vào thời điểm đó là khoảng 250 đô la bạc đối với những người làm việc ở các thành phố lớn như Thượng Hải và Bắc Kinh. Điều này có nghĩa là một công nhân thành phố bình thường phải làm việc trong 24 năm để kiếm đủ tiền để mua tảng nephrite thô này.

Vào những năm 1980, Kirk Makepeace của Jade West Group đã mua lại các công ty khai thác ngọc bích phá sản. Vào thời điểm đó, hầu hết tất cả nephrite của quốc gia này đang được xuất khẩu sang Đài Loan. Thị trường Đài Loan không thể tiêu thụ hết sản lượng và đã chạm khắc chúng thành những món phụ kiện cực kỳ rẻ tiền cho thị trường trong nước và xuất khẩu. Thị trường Trung Quốc đại lục thì vẫn chưa mở cửa. Như vậy thị trường đồ trang sức rẻ tiền đã cung cấp đủ nhu cầu để hỗ trợ sự phát triển của ngành khai thác nephrite của Canada và cho phép ngành này thống trị trong gần 30 năm. Ông Makepeace nhớ lại những chuỗi hạt nephrite chất lượng tốt cỡ 6 đến 8 mm được bán trong các cửa hàng du lịch ở Khu phố Tàu của San Francisco với giá 5 đô la mỗi sợi vào đầu những năm 1980.

Tập đoàn Jade West bắt đầu xuất khẩu nephrite vào Trung Quốc vào năm 1986 và nhận thấy thị trường có sự kháng cự trong việc chấp nhận nephrite từ Canada như là một loại ngọc mới ở Trung Quốc. Tuy nhiên, ông Makepeace có một cảm giác mạnh mẽ về tương lai của thị trường ngọc bích nephrite Trung Quốc. Ông được trích dẫn trong một bài báo của National Geographic tháng 9 năm 1987 về ngọc bích rằng: “Vũ khí bí mật của tôi là Trung Quốc. Tôi đã thâm nhập vào thị trường đó. Năm ngoái tôi đã bán khoảng 104 tấn: 100 cho Trung Quốc và chỉ 4 cho Đài Loan ”. Sau năm 2000, nhu cầu từ Trung Quốc tăng lên đáng kể do tầng lớp trung lưu ngày càng tăng của Trung Quốc có nhiều thu nhập khả dụng hơn để chi tiêu. Ngọc bích Nephrite là một lựa chọn thay thế rất hợp lý cho ngọc bích jadeite trong khi giá cao hơn nhiều so với những thập kỷ khi nó chỉ được bán như một món phụ kiện rẻ tiền.

Sự thật về thị trường Ngọc Hòa Điền

Khi ông Makepeace đến Hetian, ông phát hiện ra rằng phần lớn “Ngọc Hòa Điền” màu xanh lá cây thực sự đến từ British Columbia. Các thương gia địa phương đã bán chúng dưới danh của Ngọc Hòa Điền để tận dụng danh tiếng lịch sử và giá trị của loại ngọc này (Glaude Adams, 2009).

Ngày nay, cả nephrite xanh Colombia và Siberia đều được coi trọng hơn ở Trung Quốc. Ngày càng có nhiều của hàng sẵn sàng tiết lộ nguồn gốc thực sự của hàng của họ cho người tiêu dùng, nhưng việc bán tất cả như ngọc Hòa Điền vẫn khá phổ biến ở các chợ địa phương. Tại một trung tâm buôn bán ngọc Hòa Điền ở địa phương, trong số 500 đến 600 cửa hàng, chỉ có năm cửa hàng được làm bằng nephrite xanh Manasi của Tân Cương vào năm 2012. Các báo cáo gần đây cho thấy tình trạng này vẫn tương tự.

Ngọc bích nephrite xanh nhận được sự ủng hộ từ Trung Quốc

Nephrite xanh Siberia lần đầu tiên xâm nhập vào thị trường Trung Quốc vào đầu những năm 1990 thông qua thị trấn biên giới Đông Ninh thuộc tỉnh Hắc Long Giang, Trung Quốc. Có hơn một trăm đại lý ngọc bích nephrite đang kinh doanh ở Đông Ninh. Từ năm 2005 đến năm 2011, do tình trạng khan hiếm đá thô, giá của nephrite trắng đã tăng vọt từ 500 đô la lên 10.000 đô la một kg, khiến đa số người tiêu dùng không đủ khả năng chi trả. Điều này đã mở ra cơ hội cho một lượng lớn nephrite xanh có giá tốt được nhập khẩu vào Trung Quốc. Từ năm 2005 đến 2008, nephrite xanh Siberia đã nhận được rất nhiều sự chú ý từ người tiêu dùng Trung Quốc. Lắc tay và chuỗi hạt từ mỏ Ospa số 7 đã trở thành mặt hàng được người tiêu dùng yêu thích, trong khi chất liệu từ mỏ Gorlygol số 10 được sử dụng chủ yếu để chạm khắc.

Như bạn đã được đọc, sự kiện quan trọng nhất của thị trường nephrite là Thế vận hội Bắc Kinh 2008, nơi các huy chương được đính ngọc bích nephrite từ Trung Quốc. Chính phủ Trung Quốc đã tạo ra một chiến dịch giáo dục và quảng bá để giải thích ý nghĩa của nó. Điều này đã thay đổi hoàn toàn thị trường nephrite ở Trung Quốc, khi nhu cầu tăng và giá cả tăng lên theo. Giá của tập đoàn Jade West cho nephrite thô chất lượng hàng đầu từ Canada là 20 đô la một kg ngay trước Thế vận hội. Ngày nay những khối đá có chất lượng hàng đầu được bán với giá từ 200 đô la đến 2.000 đô la một kg.

Thế vận hội Olympic Bắc Kinh cũng tăng giá nephrite xanh nhập khẩu từ Nga, đặc biệt là loại thô chất lượng đẹp từ mỏ Ospa số 7. Sau năm 2008, mối quan hệ kinh tế mới từ-mỏ-đến-thị-trường đã hình thành giữa Nga và Trung Quốc. Các trung tâm buôn bán và chạm khắc nephrite của Siberia được hình thành ở Bắc Kinh, Ha’erbin, Hà Nam và các thị trấn biên giới như Đông Ninh và Mãn Châu.

Giá cả tăng theo nhu cầu

Nhận thấy tiềm năng kinh tế to lớn của ngọc bích nephrite siberia, các nhà khai thác và đại lý người Nga tiếp tục tăng giá nephrite thô. Đồng thời, chính phủ Nga hạn chế số lượng nephrite được xuất khẩu sang Trung Quốc. Cả hai yếu tố này đều gây áp lực lên các chủ doanh nghiệp Trung Quốc và khiến giá cả tăng cao hơn. Vào đầu năm 2013, nephrite thô xanh Siberia được nhập khẩu với giá trung bình khoảng US $ 500 đến US $ 650 một kg. Vào cuối năm 2014, giá trung bình trên thị trường Đông Ninh là khoảng 1000 đô la Mỹ một kg. Nephrite xanh Siberia có hiệu ứng mắt mèo chất lượng cao đạt mức giá 50.000 đô la Mỹ một kg vào năm 2015, trong khi vật liệu chất lượng cao không có mắt mèo có giá 2000 đô la Mỹ một kg.

Nephrite xanh Siberia hiện thống trị thị trường nephrite xanh từ trung cấp đến cao cấp ở Trung Quốc, trong khi vật liệu của British Columbia thống trị thị trường cấp thấp hơn. Mặc dù Tân Cương về mặt lịch sử là nguồn nephrite quan trọng nhất, nhưng điều này không đúng với nephrite xanh. Thị phần của nephrite xanh Tân Cương rất hạn chế và không thể cạnh tranh với các sản phẩm của Siberia và British Columbia.

Năng lực sản xuất quyết định thị phần của ba nguồn ngọc bích lớn

Mặc dù ngọc bích Manasi là một sản phẩm địa phương và có lịch sử lâu đời nhất ở Trung Quốc, nhưng việc sản xuất hạn chế khiến nó có một vị trí kì lạ trong thị trường nephrite hiện tại. Sản lượng hàng năm khoảng 40 tấn, với tỷ lệ đá thô có chất lượng cao rất thấp. Điều này giải thích tại sao rất khó tìm thấy đồ trang sức bằng ngọc Manasi, ngay cả ở chợ địa phương ở Tân Cương.

Kể từ năm 1973, sản lượng khai thác hàng năm đã dao động từ một tấn đến khoảng 35 tấn. Từ năm 1973 đến năm 1978, sản lượng khá cao, trung bình 15 tấn mỗi năm. Từ năm 1981 đến năm 1988, sản lượng hàng năm giảm xuống còn khoảng 5 tấn. Mặc dù ngọc bích Manasi và ngọc bích Hòa Điền tự hào có danh tiếng cao nhất ở Trung Quốc, chúng chỉ chiếm một phần nhỏ trên thị trường do sản lượng rất hạn chế.

Trong khi nhu cầu từ Trung Quốc đã thay đổi trong những năm qua, sản lượng từ Canada không thay đổi đáng kể. Canada xuất khẩu khoảng 400 tấn nephrite mỗi năm, một lượng tương đối nhỏ khi so sánh với xuất khẩu jadeite của Myanmar, ở mức 2000 tấn một năm. Bất kỳ sự tăng giá nào chủ yếu là do nhu cầu nội địa ở Trung Quốc, chứ không phải là những miếng nephrite xuất khẩu từ Đài Loan như một món quà lưu niệm du lịch rẻ tiền. Trong 10 năm qua, khoảng 90% sản lượng của Jade West được chuyển đến Trung Quốc Đại lục, với khoảng 5% đến Đài Loan và 5% đến Việt Nam và Thái Lan.

• 

• 

Một lượng tương đối nhỏ được chuyển đến Đức và Bắc Mỹ. Nephrite đến Trung Quốc chủ yếu dành cho thị trường nội địa Trung Quốc. Thái Lan, Việt Nam, Nepal và một số nước Đông Nam Á khác mua nephrite cho các tác phẩm chạm khắc tôn giáo của Đức Phật. Người Mỹ bản địa ở Tây Bắc Thái Bình Dương đã sử dụng nephrite như một công cụ nhưng, không giống như ở Trung Quốc, không bao giờ kết hợp nó theo bất kỳ cách nào có ý nghĩa về mặt văn hóa. Thị trường nội địa của Canada tiêu thụ khoảng năm tấn thô mỗi năm, cung cấp cho một số nghệ nhân điêu khắc cao cấp của địa phương.

Trước năm 1999, với sản lượng trung bình hàng năm hạn chế mức 20 tấn, nephrite Siberia chỉ cung cấp cho thị trường Nga và châu Âu. Từ năm 2000 đến năm 2002, sản lượng hàng năm tăng từ khoảng 40 tấn lên 100 tấn.

Trước năm 2005, việc khai thác ngọc bích không thực sự mang lại lợi nhuận cho các thợ mỏ ở Siberia. Điều này là do chi phí khai thác, vận chuyển và chế biến cao, trái ngược hẳn với giá thô thấp. Giá trung bình của nephrite thô xanh Siberia chỉ từ 1,5 đô la đến 5 đô la một kg trong hầu hết các trường hợp, thậm chí không bao gồm chi phí khai thác. Ngoài ra, chỉ khoảng 30% nguyên liệu được khai thác có giá trị thương mại. Việc khai thác nephrite quy mô lớn đã không xảy ra ở Siberia cho đến sau năm 2005.

Sau năm 2005, sự tập trung của người tiêu dùng chuyển sang bích ngọc do giá bạch ngọc tăng vọt. Điều này đột nhiên làm cho hoạt động khai thác ở Siberia có lợi nhuận rất cao, kéo theo sự gia tăng sản lượng. Từ năm 2008 đến năm 2010, sản lượng hàng năm ở Siberia đã tăng từ khoảng 100 tấn lên khoảng 500 tấn. Khi các mỏ số 7 và số 10 gần cạn kiệt vào khoảng năm 2009 và 2010, sản lượng chính đến từ các mỏ số 37, số 32 và số 36 mới được khai thác. Nephrite xanh từ các mỏ mới hơn này đang ngày càng hiện diện nhiều hơn trên thị trường Trung Quốc.

Nhìn chung, thị trường nephrite xanh ở Trung Quốc chủ yếu là hàng hóa từ Canada và Nga, với nguồn cung lẻ tẻ từ Tân Cương. Thị phần của mỗi nguồn được quyết định chủ yếu bởi mức sản xuất của nó.

Sở thích của người tiêu dùng

Mặc dù Những nguồn nephrite khác nhau sản xuất ra nhiều loại sản phẩm với chất lượng khác nhau nhưng vẫn có một số đặc điểm được người tiêu dùng ưa chuộng hơn. Màu sắc là yếu tố giá trị quan trọng nhất của ngọc bích nephrite xanh. Văn học Trung Quốc mô tả nhiều sắc thái khác nhau của màu xanh lá cây, và màu nephrite xanh được ưa chuộng bị ảnh hưởng nhiều bởi màu xanh của ngọc cẩm thạch jadeite. Màu sắc, kết cấu và độ trong là tất cả các yếu tố giá trị quan trọng ảnh hưởng đến giá cả. Ngoài ra, người tiêu dùng thuộc các nhóm nhân khẩu học khác nhau có thị hiếu và sở thích khác nhau.

Nephrite xanh từ cả ba nguồn chính đều chia sẻ một số đặc điểm. Đó là khoáng chất chính là tremolite. Và “chấm đen” là những tạp chất phổ biến, được các nhà nghiên cứu đá quý xác định là chromite. Thuật ngữ thương mại Trung Quốc “vân nước” đề cập đến các sọc màu trắng, trên thực tế, là các tinh thể tremolite song song. Các nhà nghiên cứu cho rằng màu xanh lục sáng của nephrite xanh chủ yếu là do các ion chromium tạo ra, trong khi các ion sắt cũng góp phần.

Nephrite xanh Manasi thường có nhiều “chấm đen” hơn và màu xanh lục đậm hơn một chút. Mặc dù ngọc Manasi chất lượng hàng đầu có thể được so sánh với ngọc chất lượng hàng đầu từ Hòa Điền và Siberia, nhưng chúng rất khó tìm. Phần lớn sản lượng được sử dụng để chạm khắc nephrite quy mô lớn hơn là làm đồ trang sức. Nhiều nhà buôn ở Tân Cương cảm thấy khó bán đồ trang sức làm bằng ngọc nephrite xanh Manasi vì giá khá cao, vì vậy họ ít muốn chi tiền cho hàng có nguồn từ Manasi.

Nephrite xanh từ British Columbia thường có nhiều “chấm đen” và “vân nước” hơn vật liệu Siberia, mặc dù sản phẩm cao cấp từ nguồn này có thể cạnh tranh với sản phẩm cao cấp của Siberia. Hầu hết các sản phẩm British Colombia được định giá để đáp ứng thị trường trung cấp đến bình dân. Một số sản phẩm có chứa các chấm màu xanh lục hóa ra là chrome grossular garnet (Sun và Wang, 2014).

Màu xanh đậm hơn một chút của nephrite khai thác từ British Columbia thuộc loại màu được gọi là “màu xanh rau chân vịt” trong thương mại. Nó có màu hơi xám hoặc xanh lục hơi xanh được ưa chuộng bởi người tiêu dùng lớn tuổi và những người thích một cái nhìn bảo thủ hơn. Màu xanh lá cây rau chân vịt luôn là màu nephrite xanh được mong muốn nhất. Mặc dù không sáng bằng nhưng nó rất phù hợp với hình ảnh của nephrite tại thị trường Trung Quốc.

Tảng đá ngọc bích nephrite nổi tiếng nhất của British Columbia là Polar Jade từ mỏ Polar. Nephrite xanh từ mỏ có màu xanh lục sáng hơn so với các vật liệu khác của British Columbia. Tên tiếng Trung của nó dịch thô có nghĩa là “ngọc bích từ vòng Bắc Cực,” tuy không chính xác nhưng cái tên này đã thành công cho các mục đích quảng cáo. Tập đoàn Jade West, sở hữu và vận hành mỏ, nói rằng sản lượng khai thác của mỏ này đã trở nên rất hạn chế.

Trong số ba nguồn chính, nephrite xanh Siberia chất lượng cao cấp có thể có kết cấu rất mịn và màu xanh lá cây sống động, được người tiêu dùng trẻ tuổi đặc biệt ưa chuộng. Bởi vì nó có xu hướng có ít “chấm đen” hơn và màu sắc được phân bổ tốt, các sản phẩm làm từ nephrite màu xanh lá cây thường thấy trong các cuộc đấu giá chủ yếu được làm bằng đá khai thác ở Siberia (theo nhận xét của Ao Yan).

Ấn tượng chung của người tiêu dùng là nephrite xanh Siberia thường có chất lượng cao hơn so với nguyên liệu từ Tân Cương hoặc British Columbia. Giá thị trường của vì vậy cũng cao hơn. Theo Nikki Makepeace, giám đốc kinh doanh của Jade West Group, chi phí sản xuất cho vật liệu đến từ Siberia cao hơn rất nhiều so với vật liệu của Canada hoặc Trung Quốc. Khi họ gửi vật liệu khai thác ở Siberia đến Trung Quốc để gia công, nó thường có giá cao hơn từ 5 đến 6 lần so với nephrite của British Columbia.

Ngọc bích nephrite tốt nhất của Siberia đến từ mỏ Ospa số 7. Màu xanh lá cây của nó được phân bổ đều và nó có ít chấm đen hơn và có kết cấu siêu mịn. Thật không may, các nguồn tài nguyên từ mỏ ban đầu hầu hết đã cạn kiệt vào năm 2010. Mặc dù các nhà địa chất dự đoán rằng vẫn còn khoảng 1.000 tấn vật chất chưa được khai thác, nhưng độ sâu của mỏ quặng khiến việc khai thác trở nên quá đắt đỏ. Vào năm 2009, các thợ mỏ bắt đầu khai thác nephrite xanh từ một mỏ lân cận. Sản phẩm của nó có chất lượng tương tự như sản phẩm khai thác từ mỏ số 7.

Gia công và chạm khắc ngọc bích Nephrite xanh ở Trung Quốc

Công việc chạm khắc ngọc đã có lịch sử hàng nghìn năm. Nghề thủ này công đạt đến đỉnh cao trong triều đại nhà Thanh. Hoàng đế Càn Long, là người hâm mộ nhiệt thành của cả nephrite và jadeite , đã vận chuyển những loại ngọc thô tốt nhất từ ​​tỉnh Tân Cương đến Dương Châu, một thị trấn ở miền Nam Trung Quốc, để chạm khắc. Những người thợ thủ công Dương Châu luôn được coi là những nghệ nhân chế tác ngọc bích nephrite giỏi nhất, nhờ vào các thế hệ thợ điêu khắc ngọc bích trong lịch sử. Ngày nay, nephrite xanh chất lượng tốt nhất vẫn được chạm khắc ở Dương Châu, mặc dù năng lực sản xuất và chạm khắc ở Quảng Châu cao hơn rất nhiều và thợ thủ công của họ cũng rất giỏi.

Trước khi ngọc bích nephrite từ Siberia và British Columbia trở nên được quan tâm hơn ở Trung Quốc, nhiều thợ điêu khắc bậc thầy đã từ chối chạm khắc những vật liệu ngoại lai này. Ngày nay, một phần do kiến ​​thức và hiểu biết về các nguồn sản phẩm được nâng cao, tình hình đã thay đổi. Chất lượng của nephrite xanh từ Siberia và British Columbia hiện được các thợ điêu khắc trên khắp Trung Quốc rất coi trọng và đánh giá cao.

Thị trường Trung Quốc

Khi mô tả việc chạm khắc nephrite, Kirk Makepeace đã giải thích sự khác biệt giữa các tác phẩm chạm khắc được bán ở Trung Quốc và những sản phẩm được xuất khẩu cho thị trường phương Tây. Các tác phẩm chạm khắc của Trung Quốc có liên quan mật thiết đến văn hóa của đất nước, được thực hiện với sự say mê và kỹ năng cao. Chúng thường mô tả các chủ đề truyền thống của Trung Quốc và thường rất chi tiết.

Thị trường phương Tây

Tuy nhiên việc này không được đánh giá cao như ở phương Tây, vì vậy các tác phẩm chạm khắc cho thị trường phương Tây thể hiện một phong cách đơn giản hơn, ít tốn công hơn và các chủ đề phù hợp với thị trường hơn ở phương Tây. Các thiết kế của phương Tây thường dựa trên các tác phẩm chạm khắc trên đá xà phòng của người Inuit. Người phương Tây cũng thích sử dụng nephrite chất lượng trung bình trong trang trí nhà của họ. Ông Makepeace nói rằng sự đánh giá cao đối với nephrite đang gia tăng ở thị trường Bắc Mỹ. Mọi người đã hiểu rõ hơn nhiều về nephrite là gì và đặt giá trị cao hơn cho nó ngày nay.

Việc áp dụng ciêu chuẩn để đánh giá và phân loại ngọc bích

Vì Trung Quốc là thị trường chính của ngọc bích nephrite, ngành công nghiệp địa phương đã cố gắng thiết lập tiêu chuẩn phân loại chúng trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, do độ phức tạp của vật liệu, đây vẫn là một công việc đang được hoàn thiện. Một thay đổi gần đây trong tiêu chuẩn quốc gia về tên gọi đá quý là mở rộng định nghĩa của “Ngọc Hòa Điền” Các nhá buôn Trung Quốc lợi dụng thực tế là tên tuổi đã khá nổi tiếng của Ngọc Hòa Điền để bán gần như toàn bộ nephrite của họ với tên gọi “Ngọc Hòa Điền” để tăng lợi nhuận. Trong khi đó, nephrite đến từ Hòa Điền chất lượng cao cấp thực tế là cực kỳ hiếm.

Nephrite xanh từ Siberia và British Columbia có thể có chất lượng cao hơn hẳn nhưng vì nó không phải từ Tân Cương nên sự chênh lệch giá có thể không tương đương. Tiêu chuẩn quốc gia mới cho phép tất cả các nephrite xanh lục được đặt tên là “Hetian Jade” trên các báo cáo kiểm định. Ảnh hưởng của sự thay đổi này vẫn chưa được biết. Sẽ mất một thời gian để thương mại và người tiêu dùng phản hồi đầy đủ thông tin.

Ở Trung Quốc

Giá nephrite nói chung liên tục tăng đã buộc các nguồn khai thác phải phát triển các tiêu chuẩn phân loại địa phương. Gần đây nhất là tiêu chuẩn phân loại nephrite xanh Manasi do Cục giám sát chất lượng khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân Cương ban hành. Tiêu chuẩn áp dụng cho nephrite xanh được khai thác ở Tân Cương. Mục đích của nó là để điều chỉnh hơn nữa thị trường nephrite thô tại địa phương. Tiêu chuẩn này sử dụng màu sắc, kết cấu và độ trong làm các yếu tố giá trị chính để đánh giá nephrite xanh Manasi thành bốn cấp độ khác nhau: Xuất sắc, Tốt, Ổn và Kém.

Ở Canada và Nga

Jade West phân loại nephrite cho khách hàng của họ bằng các loại AAA, AA, A, B và C. AAA được áp dụng cho những chiếc vòng tay và mặt dây chuyền đắt tiền nhất và chiếm 3% sản lượng của công ty. Hầu hết đồ trang sức từ nơi sản xuất của Jade West là AA đến A, với các hình chạm khắc thường được tạo kiểu từ loại B và C. Vật liệu có chất lượng B và C chuyên dùng chạm khắc chiếm khoảng 70% sản lượng và được bán với giá 20 đô la đến 30 đô la một kg ở dạng thô. Các chất lượng thấp hơn được sử dụng để làm gạch mờ, tráp mai táng, và nhiều mục đích sử dụng trong công nghiệp hoặc trang trí. Các sản phẩm loại công nghiệp có màu sắc tối hơn và nồng độ tạp chất màu đen cao hơn, thường là có từ tính và các vết rạn. Một hệ thống phân loại thô tương tự cũng phù hợp với loại thô nephrite xanh Siberia.

Mua bán ngọc bích nephrite xanh ở Trung Quốc

Do thị trường đồ trang sức và đá quý đang phát triển nhanh chóng ở Trung Quốc đại lục, xuất hiện nhiều kênh bán hàng cho nephrite xanh. Chúng bao gồm các trung tâm thương mại bán buôn, cửa hàng bán lẻ, trang web trực tuyến và nhà đấu giá.

Các trung tâm mua bán

Các trung tâm buôn bán ngọc bích lớn thường có cả ngọc bích nephrite và jadeite với nhiều hình dạng và kích cỡ khác nhau. Các trung tâm thương mại ở Trung Quốc chuyên về ngọc bích nephrite chủ yếu tập trung tại các khu vực gần nguồn ở Tân Cương. Ở Urumqi, có hơn 1.300 doanh nghiệp nephrite cá nhân tại năm trung tâm thương mại lớn, chợ đường phố địa phương, v.v. Các đại lý Tân Cương kinh doanh hàng hóa từ mọi nguồn khác nhau. Các trung tâm thương mại và cửa hàng bán lẻ ở các thị trấn biên giới gần Nga chủ yếu kinh doanh nephrite Siberia nhập khẩu. Các chợ ngọc bích lớn ở Quảng Đông bán cả ngọc bích ngọc bích và ngọc bích nephrite và chúng có nguồn nguyên liệu từ khắp nơi trên thế giới.

Các thương hiệu bán lẻ

Các cửa hàng bán lẻ chuyên về ngọc ngày càng nhiều ở các thành phố lớn. Mặc dù doanh số bán hàng của họ vẫn không thể so sánh với các trung tâm thương mại, nhưng nhiều chủ doanh nghiệp đã nhận ra tầm quan trọng của việc xây dựng thương hiệu ngay cả đối với ngọc bích nephrite. Không giống như các trung tâm thương mại theo định hướng bán hàng, các cửa hàng bán lẻ có sự linh hoạt hơn nhiều trong việc phát triển các dịch vụ trưng bày và tiêu dùng đặc biệt. Thương hiệu ngọc chủ yếu dành để truyền lại văn hóa về ngọc trong tinh thần của người Trung Quốc.

Thương mại điện tử

Cùng với sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử trên mọi lĩnh vực, các sàn thương mại, các website mua bán ngọc trực tuyến dành cho các doanh nghiệp cá nhân cũng khá phổ biến. Vì vẫn chưa có tiêu chuẩn phân loại chung cho ngọc, nên có rất nhiều vấn đề liên quan đến việc mua ngọc trực tuyến. Người mua phải hết sức thận trọng khi mua ngọc trực tuyến trừ khi họ biết họ đang giao dịch với một nguồn đáng tin cậy. Trang sức ngọc bích có chất lượng thương mại hoặc chất lượng thấp hơn vẫn chiếm phần lớn doanh số bán hàng trực tuyến. Người tiêu dùng thích nhìn thấy viên ngọc bích tận mắt và cận cảnh trong hầu hết các trường hợp.

Các nhà đấu giá

Nhà đấu giá là một kênh bán hàng hóa cao cấp và đồ cổ quan trọng. Các nhà đấu giá lớn như Christie’s và Sotheby’s đã từng chứng kiến ​​những mảnh ngọc bích nephrite lập kỷ lục về giá trị. Nhiều món là đồ cổ có giá trị lịch sử càng làm tăng thêm giá trị của bản thân chúng. Những món đồ quan trọng và có chất lượng hàng đầu có liên quan đến cung đình có thể cạnh tranh với giá của ngọc bích jadeite cao cấp nhất.

Bên cạnh những nhà đấu giá lớn này, có khá nhiều nhà đấu giá khác chuyên về các mặt hàng ngọc bích hiện đại. Kênh bán hàng rất đặc biệt này chỉ có thể tìm thấy ở Trung Quốc. Các nhà đấu giá không chỉ phục vụ cho những người tiêu dùng giàu có, mà còn cho những người tiêu dùng bình thường và những người sưu tầm ngọc bích.

---

Nhà đấu giá ngọc bích Bắc Kinh Bác Quan

Một trong những nhà đấu giá đó là Nhà đấu giá Bắc Kinh Bác Quan. Kể từ khi thành lập vào năm 2006, Bắc Kinh Bác Quan đã tổ chức hơn 100 cuộc đấu giá với 28 chủ đề khác nhau. Trọng tâm của họ là chạm khắc và đồ trang sức bằng ngọc bích hiện đại. Nhiều người trong số những người mua là những nhà sưu tập ở các cấp độ khác nhau và nhiều người chỉ đơn giản là những người yêu thích ngọc bích. Cuộc đấu giá gần đây nhất, được tổ chức tại Bắc Kinh vào ngày 12 tháng 4 năm 2015, thu được tổng doanh thu khoảng 1 triệu đô la Mỹ. Những cuộc đấu giá này cung cấp một nền tảng để kết nối những người thợ điêu khắc bậc thầy với những người mua và nhà sưu tập thông thường.

---

Tương lai của thị trường ngọc bích nephrite xanh

Kirk Makepeace dự đoán một tương lai đầy hứa hẹn cho việc khai thác nephrite ở British Columbia. Công việc kinh doanh nephrite của ông liên quan đến cả gia đình. Theo ông, yếu tố quan trọng nhất là sự đánh giá cao đối với nephrite của người tiêu dùng và mong muốn giá đá thô sẽ đủ cao để bù đắp chi phí khai thác ngày càng tăng. Mặc dù các quy định về môi trường đối với việc khai thác đá quý ngày càng nghiêm ngặt, nhưng ông không coi đó là thách thức đối với hoạt động của mình.

Ở phía bên kia địa cầu, chính phủ Trung Quốc cũng đặt ra các quy định nghiêm ngặt về khai thác ngọc để giữ cho nguồn tài nguyên bền vững và cố gắng xây dựng các mỏ thân thiện với môi trường. Các thợ mỏ ở Siberia cũng nhận ra giá trị kinh tế của tài nguyên nephrite của họ và đã bắt đầu khai thác theo hướng ổn định, cố gắng thu được lợi ích tốt nhất cho sự phát triển của địa phương.

Tuy nhiên, sự quan liêu làm việc khai thác ngày càng tốn kém thời gian và chi phí. Chi phí nhân công, nhiên liệu và vận chuyển cũng không ngừng tăng lên. Đây là những vấn đề mà tất cả các nguồn đang gặp phải. Sự gia tăng doanh thu từ khai thác nephrite phải tiếp tục khi các hoạt động đi sâu hơn vào núi.

Ngọc bích Nephrite đã được đánh giá cao ở Phương Đông, đặc biệt là Trung Quốc, trong hàng nghìn năm. Nhiều người đang nỗ lực để bảo tồn văn hóa ngọc bích và truyền lại nó cho các thế hệ mai sau. Để hỗ trợ cho sự bảo tồn di sản này, một nguồn cung cấp ổn định là cần thiết. Vì lý do này, việc khai thác nephrite xanh chất lượng tốt bị hạn chế đã buộc thị trường Trung Quốc bỏ qua truyền thống của mình và đón nhận nguồn cung cấp từ Canada và Nga.

Đồng thời, chất lượng của nephrite xanh nhập khẩu đã dần mang lại cho những nguồn hàng đó uy tín ngày càng lớn, chiếm được cảm tình của người tiêu dùng. Các nhà đầu tư Trung Quốc cũng đi khắp nơi trên thế giới để tìm các nguồn mới nhằm đáp ứng nhu cầu trong nước. Với nguyên liệu từ nước ngoài vào và nguyên liệu từ Trung Quốc ra ngoài, con đường ngọc bích hình thành trong ba thập kỷ qua sẽ được duy trì tốt và phát triển hơn nữa khi thị trường Trung Quốc không ngừng phát triển.

---

Tác giả: Tao Hsu, Kirk Makepeace, Andrew Lucas, and Nikki Makepeace

Link bài viết trên gia.edu: https://www.gia.edu/gia-news-research/nephrite-jade-road-evolution-green-nephrite-market